O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

«Ur podshosi. Shumer podshosi va Akkad podshosi» 
unvonlariga 
ba’zida 
«dunyoning to’rt iqlimi podshosi» 
unvonlariga ega bo’lganlar.
Iqtisodiy tushkunlik, amoriy ko'chmanchi qabilalarining hujumi, Ur 
sulolasining yemirilishi siyosiy tarqoqlikka olib keldi. Amoriy va Akkad davlatlari 
bir - birlari bilan shafqatsiz urushlar olib bordilar. Er. avv. 1800 yillar atrofida 
Mesopotamiya
janubini 
Larsa podsholigi,
markazni 
Bobil shahri
va 
Eshnunna,
Yuqori Mesopotamiyani
va 
Mari podsholigini
er. aw . XIX asrd oxirida amoriy 
hukmdor Shamshi-Add (1824-1870 yillar atrofida) davlati egallab olgan edi.
Ossuriya, Bobil davlatlari sivilizasiyasi tarixi
Shumer shaharlari
Akkad, Bobil va Osuriya davlatlari 
podsholarining 
yozuvlari juda katta qimmatga egadir. Shunday yozuvlardan biri er.aw. XXIV 
asrga oid 
Lagash davlatining
yuksalishi, uning qo’shni 
Umma
bilan kurashi 
to’grisida hikoya qiladigan 
Lagash hokimi Eanatumning
«Kalxatlar stelasi» 
deb 
atalmish yozuvdir. Er.aw. XXIV asrga oid Lagash hokimi 
Urukagina, 
er.aw. 
XXII asrga oid Lagash hokimi 
Gudeaning 
qurilish va bag’ishlov yozuvlari, 
Akkad podshosi 
Rimushning 
(er.aw. XXIII asr) Elamga yurishlari to’g’risidagi 
yozuvlari va 
«Manishtun obeliski»da
podsho uning 
jamoa 
eri hisobidan 
ko’payishi to’g’risida ma’lumot berilgan.
Bizgacha Osuriya podsholarining juda ko’p yozuvlari etib kelgan. «Sargon II 
ning 
Ashshurga xati», 
er.aw. 714 yilda Urartuga qarshi yurishi bayon qilingan 
xatlar etib kelgan. Podsho 
Ashshurbanipalning 
batafsil tarixiy ma’lumot bemvchi 
yilnomasi shular jumlasidandir. Yangi Bobil podsholarining 140 ga yaqin yozuvlari 
bizga ma’lum. Tarixiy asarlar keyinroq er.aw. IV-III asarlarda paydo bo’ldi.