O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta ta'lim vazirligi Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy universiteti

IJRO ETUVCHI HOKIMIYAT XUSUSIYATLARI
Ijro etuvchi xokimiyatning xususiyatlariga quyidagilar kiradi:
1) ijro etuvchi xokimiyat O’zbekistan Respublikasi yagona davlat xokimiyatining qonun chikaruvchi va sud xokimiyati bilan yakindan alokada bulgan nisbatan mustakil tarmog’i (turi, kurinishi)dir;
2) yagona davlat xokimiyatining kurinishi bulgan ijro etuvchi xokimiyat xozirgi vaktda ijro etuvchi organlar deb nomlanadigan, amalda esa davlat boshqaruvi organlari bulgan davlat apparatining maxsus buginlari faoliyatida real xususiyat kasb etadi;
3) ijro etuvchi xokimiyat davlat boshqaruvi organlari tizimida namoyon buladi, ularga respublika xukumati, vazirliklar, davlat kumitalari va idoralari, maxalliy ijro etuvchi organlar, davlat muassasalari va korxonalarining ma’muriyati kiradi;
4) ijro etuvchi xokimiyat zamon va makonda universal xususiyatga ega, ya’ni uzluksiz va insonlar jamoalari faoliyat kursatayotgan barcha joylarda amalga oshiriladi. Ijro etuvchi xokimiyat organlari mazmuni buyicha ijro etuvchi va kursatma beruvchi faoliyatni amalga oshiradi. Qonunga muvofiq, ular davlat va xokimiyat vakolatlariga, jumladan, xuquqiy xujjatlar chikarish va ularni amalga oshirish vakolatlariga ega. Umuman olganda, ushbu organlar mustakil ravishda qonun xujjatlari chikarish, ularni kullash xamda xuquqni muxofaza kilishdan iborat keng doiradagi vakolatlarga egadirlar.Ijro etuvchi xokimiyat organlari faoliyatining qonun asosida bulishi xusu-siyatiga egaligi ularning xuquqiy xolatidagi eng muxim jixatdir. Ular uzlarining barcha shakldagi faoliyatida Konstitusiya, qonunlarning talablariga kat’iy rioya etishlari, ularni bajarishlari va uz vakolatlari doirasida boshqalarning bajarishlarini ta’minlashga yordam berishlari kerak;
5) ijro etuvchi xokimiyat davlat xizmati orkali amalga oshiriladi. Davlat xizmati deganda, fuqarolarning davlat organlaridagi davlat boshqaruvini amalga oshirishga karatilgan professional faoliyati tushuniladi. Ijro etuvchi xokimiyat organlari muayyan bulinmalar (bulim, boshqarmalar)dan tashkil topadi. Ularning xar biri xizmatchilar egallab turgan lavozimlar yigindisidan iboratdir;
6) ijro etuvchi xokimiyatning muxim jixati — uning bevosita kul ostida ulkan resurslar, ya’ni xuquqiy, axborot, iktisodiy, texnikaviy, mafkuraviy, tashkiliy resurslarning mavjudligi yoki uning predmetli xususiyatidir. Ijro etuvchi xokimiyat kulida davlatning amaddagi kudrati jamlangan. U ulkan xududlar, kuplab odamlar, resurslarga tayanadi, xizmatdagi lavozim buyicha kutarishlar va Rag’batlantirishlar vositalaridan foydalanadi. Bundan tashqari, ijro etuvchi xokimiyat organlarining bevosita kul ostida Kurolli Kuchlar, chunonchi, armiya, milisiya, milliy xavfsizlik xizmati mavjud.