Oʻzbekiston respublikasi оliy va oʻrta maxsus

Инглиз ва қорақалпоқ мифологик олам манзарасин гавдалантирувчилари

1. 
   жадвал
   

Қорақалпоқ олам мифологик манзараси мифологемалари	Гавдалатирувчилар	Инглиз олам мифологик ман- зараси мифологемалари
	соч, юз, тана, сув, қон, қурқув, ҳа-	Benchee
	ёт, ўлим, жароҳат, махлуқ, тажо-	Black Agnes
Албасты	вуз, чақалоқ, ҳомиладор аёл, қиз	Grindylow
		Peg Powler
		Hobyahs

Келтирилган жадвал таҳлили Гирц Хофстиднинг ижтимоий онг ҳақидаги назариясин тас- диқламоқда, ҳолбуки, ушбу назария ташқилотларнинг ижтимоий онги ва ташкилот маданиятин аниқлашга қаратилгани билан мазкур тадқиқот натижалари ҳам мос келганлигин таъкидлашимиз мумкин. Инглиз маданияти ва ижтимоий онги индивидуллик характерга эга бўлганлиги сабабли, мифологемалар этник гуруҳларнинг географик жойлашуви ва ижтимоий тажрибасига таянган ҳол- да, ҳар бир иррационал объектлар учун турлича номинациялар берилган. Қорақалпоқ маданияти

¹ Литвинский Б.А. Этногенез и этническая история народов Средней Азии и Казахстана в древности и сред- невековье (теоретический аспект). Проблемы этногенеза и этнической истории народов Средней Азии и Ка- захстана. М., 1990, т. 1, с. 37.
ва ижтимоий онги, аксарият бошқа Ўрта Осиё халқлари сингари, жамоавий характерга эга бўлган- лиги сабабли, алвасти мифологемасининг таснифларида деярли ҳамма туркий халқларнинг олам мифологик манзарасида ўхшашликлар учрайди.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, олам мифологик манзарасидаги мифологемалар умумил- дизли универсал воқеланади. Аммо лисоний ва миллий олам манзараларида ўзига хос хусусият- лар бўлиб, улар этник гуруҳнинг ижтимоий онги ва архетипик хусусиятларига боғлиқ бўлади. Олам мифологик манзарасин гавдалантирадиган мифологемалар ҳар бир халқнинг индивидуал миллий портретин тўлиқ воқелантиришга ёрдам берадиган лисоний воситалар ҳисобланади. Лисо- ний воситалар, ўз навбатида, даврлар мобайнида ўзининг функционал-семантик вазифаларини ўз- гартрииб келган ва асл маъно ва моҳиятларидан силжиган ҳолда, этник гуруҳнинг кундалик ҳаёти- га кириб борган.