O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus tálim vazirligi berdаq

III. TAJRIBA QISMI
3.1 Sulfid ionlarga hos reaksiyalar asosida oltingugurtni aniqlash
Sulfid kislota H₂ S gazining suvdagi eritmasi bo`lib juda kuchsiz kislotadir. Eritmada vodorod sulfid erkin oltingugurtga oson oksidlanadi. Kuchli oksidlovchilar ta`sirida oksidlanganda esa sulfat kislotaga aylanadi. Shuning uchun vodorot sulfid kuchli qaytaruvchilardan biri hisoblanadi.

Kumush nitrat bilan o`tkaziladigan reaksiyalar.

K umush nitrad (Ag NO3) S^-2 ionlari bilan kumush sulfidning qora cho`kmasi hosil bo`ladi.

S ^-2+2Ag ⁺ Ag₂ S

K umush sulfid ammoniy gidroksidda erimaydi. Lekin suyultirilgan. Nitrat kislotada qaytarilganda eriydi va oltin gugurt ajralib chiqadi.

2 Ag₂ S+8HNO₃ 3 S + 2NO +6 Ag NO₃ + 4 H₂O

Kislotalar bilan reaksiyasi.

V odorod xlorid va sulfat kislotaning suyultirilgan eritmalari sulfidlarni parchalab vodorod sulfid ajratib chiqaradi.

N a₂S+H₂SO₄ H₂S + Na₂SO₄

Ajralib chiqayotgan vodorod sulfid palag`da tuxum hididan yoki qo`rg`oshin tuzlari bilan qo`llangan filtr qog`ozning qora tusga o`tishidan aniqlanadi.

H ₂S+Pb(NO₃)₂ PbS +2HNO₃

Reaksiyaning bajarilishi: Natriy sulfitening 4-5 tomchi eritmasiga shuncha miqdorda sulfat kislota qo`shiladi (murili shkafda).

Proberka og`ziga qo`rg`shin tuzi bilan ho`llangan filtr qog`oz tutib turiladi va uning qorayishi ko`zatiladi.

Kadmiy sulfid bilan o`tkaziladigan reaksiya.

K admiy tuzlari sulfit ionlari bilan kadmiy sulfidning sariq cho`kmasini hosil qiladi.

S ^-2+Cd⁺² Cd S

Reaksiyaning borishi: ammoniy sulfidning 3-4 tomchi eritmasiga shuncha miqdorda kadmiy sulfat yoki vodorod xlorid eritmasi qo`shiladi.