O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’limvazirligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti qo‘lyozma huquqi asosida uo`K

3.1-jadval
Quyida KC200GT tipli quyosh modulining ishchi tafsiflari keltirilgan [37].

Model	KC200GT
Element turi	Polekristal kremniy
Maksimal quvvat, [W]	200
Salt ishlash kuchlanishi, [V]	32,9
Qisqa tutashuv toki, [A]	8,21
Maksimal quvvatdagi kuchlanish, [V]	26,3
Maksimal quvvatdagi tok, [A]	7,61
[V/K]	-0,1230
[A/K]	0,0032
a	1,3
[Ω]	415,405
[Ω]	0,221
	54

3.20-rasmda KC200GT tipli quyosh modulining Matlab/Simulink amaliy paketida qurilgan matematik modeli keltirilgan. Ushbu modelni qurishda quyosh nurining radiatsiyasi va harorati inobatga olingan. Quyosh elementining ishlashini baholashda odatda quyosh radiatsiyasini 1000 W/m² va havo haroratini 25⁰ C da ifodalanishi kerak [38].

3.20-rasm. Quyosh fotovoltik modulining MatLab dasturida qurilgan matematik modeli.
3.21-rasmda fotovoltik moduldan olinadigan quvvatning harorat va kuchlanishga bog’liqlik grafigi keltirilgan. Modellashtirish natijalariga asosan harorat yuqori bo’lganda fotovoltik moduldan olinadigan quvvat pasayishi aniqlandi. Ushbu modelda harorat 0 ⁰C, 20 ⁰C, 40 ⁰C, 60 ⁰C olinib natijalar aniqlandi. Bunda harorat 0 ⁰C da 200 W dan yuqori quvvat olinishi aniqlandi. Quyosh radiatsiyasi bunda 1000 W/m² deb qabul qilindi.



3.21-rasm. Fotovoltik moduldan olinadigan quvvatning haroratga bog’liqligi.

3.22-rasmda fotovoltik moduldan olinadigan tokning turli haroratga bog’liqligi qiymalari keltirilgan. Ushbu natijalarni aniqlashda Matlab/Simulink amaliy paketidan foydalanildi. Bunda ham haroratlar 0 ⁰C, 20 ⁰C, 40 ⁰C, 60 ⁰C larda hisoblashlar olib borilib natijalar olindi. Harorat 0 ⁰C da moduldan olinadigan kuchlanish qiymati ortishini ko’rishimiz mumkin. Quyosh radiatsiyasi bunda 1000 W/m² deb qabul qilindi.

3.22-rasm. Fotovoltik moduldan olinadigan tokning haroratga bog’liqligi.

3.19-rasmda fotovoltik moduldan olinadigan quvvatning turli quyosh radiatsiyasiga bog’liqlik qiymatlarining natijalari keltirilgan grafik. Bunda harorat

20 ⁰C deb qabul qilingan. Quyosh modulidan olinadigan quvvatni aniqlashda quyosh radiatsiyalari 200 W/m², 400 W/m², 600 W/m², 800 W/m², 1000 W/m² qabul qilindi. Olib borilgan tadqiqotlarga asosan quyosh radiatsiyasi qancha yuqori bo’lsa quyosh batareyasidan olinadigan quvvat shuncha yuqori bo’ladi.