O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟limi vazirligi zaxiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti

2
 
Каримов И.А. ... "Авесто"нинг 2700 йиллигига бағишлаб барпо этилган ёдгорлик мажмуининг очилиш маросимида 
сўзлаган нутқи. "Халқ сўзи" 2001. 6 ноябр. №226. 

---

5 
yaratila boshlandi. Filologiya fanlari doktori, professor N.M.Mallaevning "O‗zbek 
adabiyoti tarixi" darsliklarida hamda "Alisher Navoiy va xalq ijodi" monografiyasida 
"Avesto" haqida ma‘lumot va undagi ayrim miflar tahlili berilgan.
"Avesto "ni o‗rganishning yangi bosqichi mustaqillik davrida boshlandi. Bu davrda, 
bir tomondan, "Avesto"ning rus va fors tillaridan o‗zbek tiliga tarjimalari vujudga kela 
boshladi. Ikkinchi tomondan, uni turli yo‗nalishlarda tadqiq va targ‗ib qilishga jadal 
kirishildi. Bu sohada H.Homidov, M.Isxoqov, S.Xasanov, H.Boboev, T.Maxmudov va 
boshqa olimlarning risola va maqolalari alohida o‗rin tutadi. Boshqacha aytganda, 
O‗zbekistonda "Avesto", asosan, tarixiy va filologik nuqtai nazardan tadqiq qilingan. 
"Avesto "ning deyarli barcha qismlari uchun xarakterli bo‘lgan ta‘lim —tarbiya, odob —
axloq, umuman, insonning ma‘naviy kamoloti masalalari maxsus o‗rganilmagan. Bu 
sohada keyingi davrlardagina ayrim nashrlarda Zardushtning tarbiyaga oid 
pandnomalaridan parchalar uchraydi, xolos. Ayrim maqolalarda «Avesto»da keltirilgan 
davlatchilikka oid atamalar haqida ham qisqacha to‗xtalib o‗tilgan. 
Kuzatishlarimiz shuni ko‗rsatdiki, "Avesto"dagi ta‘limiy — axloqiy qarashlar va 
davlatchilikka oid fikrlarning aksariyat qismi bugungi kunda ham alohida pedagogik 
qimmatga ega. 
Ishning maqsadi hamda vazifalari:
 
"Avesto"dagi ta‘limiy — axloqiy qarashlarni 
aniqlash va davlatchilikka oid atamalarni sharhlash orqali davlatchilik g‗oyalarini 
belgilash. Ushbu maqsadni amalga oshirish uchun quyidagi vazifalar belgilandi: 
1. "Avesto" va uning yaratilish davri, mazmun-mohiyati haqidagi mavjud manbalarni 
qiyosiy o‗rganish; 
2. ―Avesto‖da keltirilgan ta‘limiy –pedagogik g‗oyalarni aniqlash; 
3. ―Avesto‖dagi axloqiylik va komillikka oid pandnomalarni ajratish va bugungi 
kun nuqtai nazaridan sharhlash; 
4. Ilk davlatchilikning paydo bo‗lishida zardushtiylik dinining ahamiyati va 
o‗rnini ko‗rsatish; 
5. ―Avesto‖da qo‗llangan ilk davlatchilik atamalarini aniqlash va sharhlash