UMUMIY XULOSALAR
1. Onomastika – atoqli otlarni har tomonlama o‘rganuvchi fan hisoblanadi. Onomastika, yuqorida aytganimizdek, atoqli otlarni to‘plash bilan, ularning kelib chiqishi hamda taraqqiyoti, shakli, mazmuni va Grammatik tuzilishini tadqiq qilish bilan shug‘ullanadi. Tilshunoslikning onomastika sohasining rivojlanishi qator ma’naviy-ma’rifiy yo‘nalishlarini ochib beradi.
2. Respublikamizda onomastika sohasida olib borilgan tilshunoslik tadqiqotlari, uning natijalari ta’lim-tarbiyaviy ishlarda, ma’naviy madaniyatimizni, milliy qadriyatlarimizni e’zozlashda qanchalik katta ahamiyatga ega ekanligini ko‘rsatadi.
3. Har bir hududning milliy, iqtisodiy, tabiiy xususiyatlari haqida uning onomastik nomlariga qarab ham tasavvur qilish mumkin. Chunki bu nomlar asrlar davomida yaxshi- yomon kunlarni muhrlash uchun xalqning yuragidan chiqqan so‘zlardir.
Ijtimoiy hayotning barcha tomonlarini aks ettiruvchi bunday onomastik
nomlarni ilmiy o‘rganish, xalq ta’limida uni avlodlarimizga yetkazish, yangi
davrning birdan-bir da’vatidir. Sohani oliy o‘quv yurti ta’lim darajasida o‘qibo‘rganib, to‘plangan materillarni tahlil qilish asosida shunday xulosalarga
keldik:
— Umumta’lim maktablari, akademik litseylar, kasb-hunar kollejlari, shuningdek, oliy o‘quv yurtlarida ham onomastika yo‘nalishidagi ta’lim o‘zining rasmiy kafolatini haligacha to‘la topmagan, vaholanki, bunga ehtiyoj juda katta.
— O‘quv muassasalari va o‘quv yurtlarida onomastikaning ta’lim-tarbiya bo‘yicha maxsus ta’lim dasturi, o‘quv rejasi, shuningdek, ma’lum bir mukammal darslik, qo‘llanmalar ham yo‘q hisobida.
— Onomastik ta’lim-tarbiyaning metodik-uslubiyat tomonlari aks etgan mukammal ishlagan qo‘llanmalarini ham topa olmaysiz.
— Bo‘lg‘usi o‘zbek tili va adabiyoti hamda tarix mutaxassisi zamonamiz uchun eng zarur bo‘lgan tilshunoslik fanlari sohalaridan biri onomastika fanining ilmiy-nazariy xulosalaridan xabardor bo‘lishi, mamlakatimizda bu borada to‘plangan ma’lumotlarni bilishi, shuningdek, bu boradagi davlat siyosati dasturi amal qilib olinishi zarur.
— Bizning kuzatishimizcha,Xamsa dostonlarda ham onomastic materiallarni o‘quvchilarga tanishtirishga imkoniyat katta. Ayniqsa, leksikologiya bo‘yicha atamalarning paydo bo‘lishini tushuntirishda, so‘zlarning etimolgiyasini aniqlashda, so‘z turkumlaridan otni o‘tishda ham ularning atoqli otlarini o‘rganishga duch kelamiz. Bunda o‘qituvchi matnda uchragan notanish joy nomlarini ilmiy asoslab, sodda usullarda tushuntirib bersa, maqsadga erishilgan hisoblanadi (bu haqda ishning asosiy qismida gapirilgan).
Do'stlaringiz bilan baham: |