O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’limi vazirligi farg‘ona davlat universiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish mintaqaviy markazi

Ko’zoynak tanlash. Ko'zlaringizning ko'rish qobiliyati yaxshi bo'lsa va qoidalarga amal qilsangiz, qo‘rqmang, ko‘rish qobiliyatingiz pasaymaydi. Ko‘zoynak taqsangiz va ayni paytda ko‘zoynakni olish yodingizdan ko‘tarilgan bo‘lsagina monitorga yaqinroq surilib o‘tirishingiz mumkin. Lekin ko‘zoynagingiz bor bo‘lsa, komp‘yuter bilan ishlayotganda albatta taqib oling.

Yaqinni ko‘ra olmaydiganlar va astigmatizmi borlar komp‘yuter bilan ishlaganda uzoqni ko‘ra olmaydiganlarga nisbatan tezroq charchaydilar, natijada bosh og‘riy boshlashi mumkin. U holda ko‘z shifokori bilan maslahat qiling va u sizga ko‘zlar uchun maxsus mashqlar kursini belgilaydi. Komp‘yuterda 3-4 soat davomida ishlagandan so‘ng ko‘zlarga dam bermoq zarur.

Ko‘rish qobiliyatining turli nuqsonlari bor bo‘lgan taqdirda komp‘yuter bilan ishlashda nimalarga ahamiyat bermoq kerak? Bunday odamlar komp‘yuter bilan ishlashidan avval bajariladigan ish turi va uning qanchalik og‘irligi, shuningdek, nuqson xarakterini eotiborga olishlari kerak. Rossiya Federatsiyasi tibbiiy sanoat sog‘likni saqlash vazirligining bu haqdagi hujjatida ishga qabul qilinayotganlar avval oftalmolog ko‘rigidan o‘tishlari shart ekanligi aytib o‘tilgan.

Ikkinchi toifali og‘irlikdagi ishlar ko‘zlarni zo‘riqtirmaydi, bunday ishlar bilan shug‘ullanadigan shaxslarning maxsus ko‘rikdan o‘tishlariga hojat yo‘q, lekin hech bo‘lmaganda ko‘zlarning birining korreksiyali ko‘rish darajasi 0.4dan kam bo‘lmasligi kerak, shunda standart shriftni 60-70 sm masofadan bemalol o‘qiy olish mumkin, ko‘rish qobiliyati past bo‘lsa shriftni kattalashtirish, yani ishchi dasturni o‘zgartirish kerak bo‘ladi. Ikkinchi toifali og‘irlikdagi ishlarda ko‘zlar zo‘riqadi. Bunday ishga qabul qilinayotgan shaxslar yaqinni va uzoqni ko‘rish darajalari 8.0 dptr gacha, astigmatism 3,0 dptr.gacha, korreksiyali ko‘rish ravshanligi darajasi 0.5/0.2 bo‘lishi mumkin, kompensatsiyasiz va subkompensatsiyali glaukomasi borshaxslar ishga qabul qilinmaydilar.

Uchinchi toifadali og‘irlikdagi ishlar operatorlarning ko‘rish aozolariga yanada kuchliroq talablarni qo‘yadi. Yaqinni ko‘ra olmaslik darajasi 2,0 dptr. gacha, uzoqni ko‘ra olmaslik 5,0 dptr.gacha astigmatizmi 1,5 dptr.gacha korreksiyali ko‘rish ravshanligi 0,9/0,6dan past bo‘lmasligi kerak. Avvaldan ishlayotganlar uchun yaqinni ko‘ra olmaslik darajasi 3,0 dptr.gacha, uzoqni ko‘ra olmaslik darajasi 6,0 dptr.gacha, astigmatism 2,0 dptr.gacha, korreksiyali ko‘rish ravshanligi esa 0,7/0,5 dan past bo‘lmasligi kerak. Bundan tashqari, ishga qabul qilinayotganlarda akkomodatsiya hajmi uning yoshi bilan mos bo‘lishi lozim (20 yoshgacha -5,0 dptr, 21-25 yoshdagilar -4 dptr, 26-30 yoshdagilar-3,0, 31-35 yoshdagilar -2,0 dptr, 35 yoshdan oshganlar uchun bunday talablar yo‘q)

Ko‘z ichi bosimining oshishiga moyilligi bor shaxslar ishga qabul qilinmaydi.

Ko‘z shamollashi va allergik kasalliklar oqibatida ko‘zlaridan yosh oqish, yorug‘likdan qo‘rqish va boshqalar, ko‘z pardasi va ko‘rish nervi kasalliklariga uchragan shaxslar ikkinchi va uchinchi toifali og‘irlikdagi ishlarga qo‘yilmaydilar.

Rangli ma‘lumotlarga ega dasturlar bo‘yicha ishlashda ranglarni ajrata bilish qobiliyatining buzilishi yo‘l qo‘yib bo‘lmaydigan holdir (qizil rangni ajrata olmaslik - pronotopiya, yashil rangni ajrata olmaslik -deyteranopiya). Displeylardan foydalanuvchilarning optik korreksiyasi tamoyillari korreksiyaning umumiy tamoiyllaridan farq qilmaydi.