11. Ta’lim usullari
1-guruh:
a) ma’ruza-davomli vaqt ichida o‘qituvchi tomonidan katta hajmdagi o‘quv
materialini monologik bayon qilishi.
1-гуруҳ:
а) маъруза
б) ҳикоя
в) йўриқнома
бериш
г) намойиш
д) кўрсатиш
усули
2-гуруҳ:
а) китоб билан
ишлаш усули
б) тажриба усули
в) машқ усули
4-гуруҳ:
а) муаммоли
вазиятлар усули
б) лойиҳалар
усули
в) кейс-стади
усули
3-гуруҳ:
а) суҳбат
б) баҳс
в) ақлий ҳужум
г) инсерт усули
Таълим
усуллари
b) hikoya-hodisa, voqea, haqiqat to‘g‘risida o‘qituvchini monologik xabar
berishi, odatda, u nazariy holatlarni aniqlashtirish, o‘rganilayotgan materialga
qiziqishni o‘yg‘otish uchun qo‘llaniladi.
v) yo‘riqnoma berish-kasbiy tayyorgarlikda keng foydalaniladigan mustaqil
usul bo‘lib, u talabalarga aniq harakatlarning vazifalarini ularni amalga oshirish
yo‘llarini, amaliy topshiriq echish talablarini, ko‘nikmalardan iborat harakatlar
tartibini, ma’lum tipga xos bo‘lgan vaziyatlar tavsifi va ularni amaliyotda
qo‘llashni tushuntirish
g) namoyish-ta’lim oluvchilarni ob’ekt va hodislar, jarayonlarni ularning
tabiiy ko‘rinishida ko‘rgazmali-hissiy tanishtirish
d) ko‘rsatish usuli-axborotni ko‘proq ko‘rgazmali kodekok, proektor
kinoapparat, o‘quv televideniyalar, shuningdek, axborotni displey bilan aks
ettiruvni kompyuterlar bo‘yicha qabul qilishga asoslanadi.
2-guruh:
a) kitob bilan ishlash-ta’lim berish tarbiyalash, rivojlantirish va qiziqtirish
vazifalarini bajaradi.
b) tajriba usuli-bunda ta’lim oluvchilar ta’lim beruvchi rahbarligi ostida va
oldindan tayyorlangan reja bo‘yicha tajribalar o‘tkazadilar yoki amaliy
topshiriqlarni bajaradilar, shu jarayonda yangi bilimlarni qabul qiladilar va anglab
etadilar.
v) mashq usuli-o‘rganilayotgan materialni amalda qo‘llash maqsadi bilan
muntazam tashkillashtirilgan ko‘p takrorlanuvchi harakat.
3-guruh:
a) suhbat - dialogli, ta’lim berish va o‘rganishning savol-javobli yo‘li
b) bahs - (munozara)-aniq muammo bo‘yicha fikr almashish, muhokama
shaklidagi ta’lim berishning faol usuli
v) aqliy hujum-usuli (breynstroling-aqllar to‘zoni)-amaliy yoki ilmiy
muammolar ochish g‘oyasini jamoaviy yuzaga keltirish
-aqliy hujum qoidasi:
1) Hech qanday birga baholash va tanqidga yo‘l qo‘ymaydi!
Taklif etilayotgan g‘oyani baholashga shoshma, agarda u hattoki ajoyib va
g‘aroyib bo‘lsa ham, hamma narsa mumkin.
Tanqid qilma-hamma aytilgan g‘oyalar qimmatli teng kuchlidir.
O‘rtaga chiquvchini bo‘lma!
2) Maqsad miqdor hisoblanadi!
Qancha ko‘p g‘oyalar aytilsa, undan ham yaxshi: yangi va qimmatli
g‘oyalarni paydo bo‘lishi uchun ko‘p imkoniyatdir.
3) Agar g‘oyalar qaytarilsa, hafa bo‘lma, ruhsat ber!
g) insert usuli-avvalgi bilimlarni faollashtirish va matnda belgilash uchun
savollarning qo‘yilish muolajasi. SHundan so‘ng matnda uchraydigan har turdagi
axborotlarning belgilanishi.
Pinbord (ingilizcha pin-mahkamlash, bort-yozuv taxtasi) munozara usullari
bilan moslashdan iborat.
4-guruh:
a) muammoli vaziyatlar usuli-ta’lim beruvchining muammoli vaziyatlarni
yaratishga va ta’lim oluvchilarning faol bilish faoliyatlariga asoslangan. U aniq
vaziyatni tahlil qilish, baholash va keyingi qarorni qabul qilishdan tuzilgan.
b) loyihalar usuli bilim va malakalarni amaliy qo‘llash, tahlil va baholashni
nazarda tutuvchi majmuali o‘qitish usulini amalga oshiradi.
g) keys-stadi usuli (ingilizcha case-to‘plam, aniq vaziyat, stadu-o‘rganish)-
bu usul, odatiy hayotni tashkillashtiruvchi vaziyatlarni yaratuvchi va ta’lim
oluvchilarning maqsadga muvofiq, echim izlashni talab qiluvchi, hayotdan olingan
odatiy vaziyatlarni tashkillashtirish yoki sun’iy yaratilgan vaziyatlarga asoslanadi.
Таълим воситалари
Таълимнинг техник
воситалари
Диопроектор
Графопроектор
Доска блокнот
Доска стенд
Флипгарт
Видеофилмлар
Ёзув тахтаси
Ёрдамчи таълим
воситалари
Модел, муляжлар
График диаграммалар
Намуна
Чизма, схема ва
бошқалар
Ўқув-услубий
материаллар
иш варақаси
эслатма
назорат варағи
матнлар
FOYDALANILADIGAN ADABIYOTLAR
Asosiy manbalar:
1. Азизхўжаева Н.Н. Педагогик технология ва педагогик маҳорат. Т.: Фан,
2006.
2. Omonov X., Xo‘jayev N., Madyarova S., Eshchonov E. Pedagogik
texnologiyalar va pedagogik mahorat. T.: IQTISOD-MOLIYA, 2009.
3. Xoliqov A.A. Pedagogik mahorat. T.: IQTISOD-MOLIYA, 2011.
Qo’shimchа аdаbiyotlаr
1. Йўлдошев Ж., Хасанов С. Педагогик технологиялар. Ўқув қўлланма. Т.:
“IQTISOD-MOLIYA”, 2009.
2. Йўлдошев. Ж.Ғ. Усмонов.С. Илғор педагогик технологиялар. – Тошкент:
Ўқитувчи, 2004.
3. Маҳмудов Н. Ўқитувчи нутқи маданияти / Талабалар учун дарслик. –
Тошкент: Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кўтубхонаси
нашриёти, 2007.
4. Очилов М. Муаллим қалб меъмори / Сайланма. – Тошкент: Ўқитувчи,
2000.
5. Султанова Г.А. Педагогик маҳорат / Ўқув-методик қўлланма. –
Тошкент: Низомий номидаги ТДПУ, 2005.
6. Толипов Ў., Усмонбоева М. Педагогик технология: назария ва амалиёт.
– Тошкент: Фан, 2005.
7. Подласый И.П. Педагогика. В 2 кн. Кн. 2. – Москва: Владос, 1999.
8. Сластенин В.А., Исаев И.Ф., Шиянов Е.Н. Общая педагогика: Учеб.
пособие для студ. высш. учеб. заведений / Под ред. В.А.Сластенина. 2
ч.- М.: Гуманит. изд. центр. ВЛАДОС, 2003.- 256 с.
9. Martin, Jay. The Education of John Dewey. (2003). Columbia University
Press.
10. Chapter One.Educational Psychology: A Tool for Effective Teaching.
11. Pedagogy, Curriculum, Teaching Practices and Teacher Education in
Developing Countries. 2013.
12. Pedagogy and Practice: Teaching and Learning in Secondary Schools
Leadership guide Status: Recommended.Date of issue: 09-2004.Ref: DfES
0444-2004 G.10.
13. Joyce, B., Calhoun, E., Hopkins, D «Pedagogy, Teaching Practices» 2004.
Elеktrоn tа’lim rеsurslаri
www. tdpu. uz
www. pedagog. uz
www. ziyonet. uz
www. edu. uz
Izoh: qo’shimcha adabiyotlar boshqa axborot-resurs markazlarida mavjud.
Do'stlaringiz bilan baham: |