O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Dialogik nafas olish kundalik hayotda nutqimiz dialogik tarzda bo'lib, bunda 
nafas olish qiyinchilik tug'dirmaydi. Lekin darsda o'qituvchi ko'p gapirgan, ma'ruza 
o'qigan vaqtlarida o'zgarmagan nafas, mashq qilinmasa  qiyinchilik tug'diradi:  yuz 
qizarib ketishi, nafasni tez-tez olish holati paydo bo'lishi mumkin. 
To'g'ri  nafas  olish  jarayonida  qaysi  muskullar  ishtirok  etishiga  qarab,  nafas 
olishning quyidagi funksiyalari ajratiladi: 
1.Elka va ko'krak qafasining yuqori qismini ko'taruvchi muskullar ishtirokida 
nafas olishda kuchsiz nafas olinib, o'pkaning faqat yuqori qismi faol ishlaydi. 
2.  Ko'krak  orqali  nafas  olishni  qovurg'alar  orasidagi  muskullar  amalga 
oshiradi, diafragma kam harakatda bo'lib, nafas chiqarish kuchsiz bo'ladi. 
3. Diafragmali nafas olish ko'krak hajmining o'zgarishi, diafragma qisqarishi 
hisobiga harakatlanadi. 

---

4. Diafragma va qovurg'a orqali nafas olishda - diafragmaning har tomonlama 
hajmi  o'zgarishi,  qovurg'alar  orasidagi  va  qorindagi  nafas  muskullari  ham 
qatnashadi. Shu nafas to'g'ri bo'lib, bu nutqiy nafas uchun asos boiib hisoblanadi.