О`zbekistоn respublikasi оliy va о`rta maxsus ta’lim vazirligi

III. XULOSA.
Yerning shakli va kattaligini aniqlash qadimgi davrlardan to hozirgacha kungacha tabiatshunoslik fanlarining muhim muammolaridan biri bo`lib kelmoqda. Qadimgi davrlarda yer shaklini “yassi”, “to`rtburchak”, “disk”simon deb o`ylaganlar. Yerning shaklini sharsimon ekanligini yunon olimlaridan Pifagor, Aristotel, Eratosfenlar birinchi bo`lib aytganlar va isbotlashganlar. Turkistonlik olimlardan Xorazmiy, Farg`oniy, Byeruniylar ham bu fikrni isbotlashga uringanlar.
1940 yillarda olib borilgan o`lchash ishlari natijasida yer elipsoid degan fikrga kelindi.
1873 yilda nemis geodezisti yer shaklini geoid deb nomladi.
1960 yillardan so`ng yer shakli kardioid ya’ni yuraksimon shakli aniqlandi. Bunday fikrga kelinishida suniy yo`ldoshlarda olib borilgan tadqiqotlardan olingan maolumotlar asos bo`ldi.
Shunday qilib, yerning sharsimon, elipsoid, geoid, kardioid shakllari aniqlangan. Lekin bu shakllar o`rtasida unchalik katta farq yo`q, shuning uchun biz yerning shakli to`g`risida so`z yuritganda, “yer shari” tushunchasidan ko`proq foydalanamiz. Ilmiy-tadqiqot ishlarida yerning har bir shaklini xususiyatlarini e’tiborga olish zarurdir.
IV. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.

1. 
   M.Qoriev O`rta Osiyo tabiiy geografiyasi Toshkent 1968 y
   
2. 
   V.A.Korinskaya, L.D.Prozorov, V.A.Shchenov “Materiklar geografiyasi”
   

3. O’zbekiston milliy entsiklopediyasi.III-tom,IV-tom.
4. Bоkоv V.A., Sеlivеrstоv YU.P., CHеrvanоv I.G. Оbshее zеmlеvеdеniе. SPB. 1999, 268 s.
5 Gеrеnchuk K.I., Bоkоv V.A. CHеrvanоv I.G. Оbshее zеmlеvеdеniе. M.
6.Kalеsnik S.V. Umumiy yеr bilimi. qisqa kursi. T., 1966, 300 b.
7.Milkоv F.N. Оbshее zеmlеvеdеniе. M., Visshaya shkоla, 1990.
8.SHubaеv P.P. Umumiy yеr bilimi. T., 1975
9.Vahоbоv H. va b. Umumiy yеr bilimi.. T., «Bilim», 2005.
10.Umumiy yer bilimi majmua
11.Gazeta va jurnallar

1.htpp/www.Ziyonet.uz

2. htpp/www.Google.ru
3. htpp/www.Arxiv.uz