O`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

6.Klyaksografiya. Bu bolalarni siyoh dog’lar hosil qilishga o’rgatishdir.3 yashar bola ularga qarab narsalar, obrazlar va ularning turli jihatlarini ko’ra boshlaydi.”Mana bu dog’ yoki bunisi nimaga o’xshaydi?”. “U senga kimni yoki nimani eslatyapti?”- bolaning fikrlash va fikrini izhor qilish qobiliyatini o’stiruvchi bu kabi savollar juda foydalidir.Bundan so’ng bolani majbur qilmasdan, qiziqtirib keying bosqich-dog’larga sayqal berish bosqichiga o’tish kerak.Natijada ma’noli manzara ( surat) hosil bo’lishi mumkin.
“Topqirlik masalalarini yechish nazariyasi” uslubida tashkil etilgan mashg’ulotlarda tavsiya etilayotgan tasviriy faoliyat texnologiyalari bolalarda mantiqan fikrlash, faraz qilish qobiliyatlarini rivojlantirish bilan birga ularga ijod zavqini ato qiladi, quvonch bag’ishlaydi, o’zligini namoyon qilishga yordam beradi.
Shunday qilib, tasviriy faoliyatda ko’rgazmalilik va so’zdan foydalanish bilan bog’liq bo’lgan quyidagi usullar qo’llaniladi.
- Buyumlarning aslini ko’rish va tahlil qilish: . Bunda tasvirlarni so’zlar bilan izohlash, imo-ishoralar bilan tushuntirish, bolalarga savollar berish bilan birga olib boriladi.
- Badiiy – adabiy asarlarni va parchalarni o’qish va taxlil qilish: bunda bolalar bilan suhbat qilish, kitobdagi suratlarni, rasmlarni ko’rsatish bilan birga olib boriladi.
- Rasmlardagi, suratlardagi, haykallardagi, o’yinchoqlardagi tasvirlarni ko’rish va tahlil qilish: bunda tasvirlarni so’zlar bilan izohlash, imo-ishoralar bilan tushuntirish, bolalarga savollar berish bilan birga olib boriladi.
- Namunalardan foydalanish, namunalar bolalarga beriladigan materiallardan hamda ular yasaydigan tartib va usuldan ishlangan bo’ladi. Namunalarni ko’rsatish bilan birga ularni tushuntirib boriladi. Faoliyat oxirida bolalarning ishlari tahlil qilinadi va baholanadi. Tarbiyachi tilga olingan hamma o’rgatish usullaridan foydalanib, bolalarning faolligini oshiradi, ishni tushunib bajarishga o’rgatadi.
Savol va topshiriqlar:
1Musavvirlik haqida gapiring.
2.MTT da rasm chizishning qanday turlari bor?
3.IMEN usulidagi rasm chizish namunalarini aytib bering.