O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi

 
 
 
 
38-mavzu: FIKRNI RASMIY USLUBDA IFODALASH 

---

302-mashq
.
Bеrilgan matnlar qaysi uslubga xosligini aniqlang va har biriga xos asosiy 
axborotni ifodalaydigan gaplarni ajrating. 
1.
Farg`ona viloyati bеshinchi iqlimdindur. Muxtasar viloyattur, oshliq va 
mеvasi farovon. Girdogirdi tog` voqе bo`lubtur. G`arbiy tarafidakim, 
Samarqand va Xo`jand bo`lg`ay, tog` yo`qtur. Xo`jand suyig`a mashhurdur, 
sharq va shimoliy tarafidin kеlib, bu viloyatning ichi birla o`tub, g`arb sori 
oqar. 
2.
Maktabni bitiriib, O`zbekiston davlat jahon tillati universitetiga o`qishga 
kirmoqchiman. Xorijiy tillarni yaxshilab o`rganmoqchiman. Kelajakda 
rivojlangan mamlakatlar ish tajribalarini o`rganib, o`z yurtimizga tatbiq 
etmoqchiman va yurtimizning taraqqiyotiga o`z hissamni qo`shmoqchiman. 
Balki, kelajakda men orzu qilgan ishlar amalga oshar. Respublikamiz 
rivojlangan mamlakatlar qatoriga qo`shilar. Bunga, albatta, ishonaman, 
chunki biz buyuk ajdodlarning vorislarimiz. 
3.
Ona Yerni astoydil seving, unga mehr bilan qarang. Ona Yer uchun 
mehnatingni ayamasang, u ham yaxshiligingga yaxshilik bilan javob 
qaytaradi. 
4.
Tasavvur qiling: yosh bola o`rindiqda o`tirgan ikki qariyaning oldiga kelib, 
ularga:”Nariroq suril”, desa! Demak, “sen” bilan “siz”da gap ko`p. 
Sizlashish kamtarlik, insoniylik belgisidir. 
5.
G`urbatda g`arib shodmon bo`lmas emish, 
El anga shafiq-u mehribon bo`lmas emish, 
Oltin qafas ichra gar qizil gul butsa, 
Bulbulga tikandek oshiyon bo`lmas emish. 
303-mashq
. Ushbu matnni diqqat bilan o`qing, rasmiy usluga xos birikmalarni aniqlang 
va lisoniy xususiyatlarnin tahlil qiling. Matndagi uslubiy xatolarni ko`rsating. 
Notiq qizishib ketdi: 
-Ikkinchi masala, ua’ni ichki imkoniyatlardan foydalanish masalasini olaylik. 
O`zingizga ma’lum, bizda yuqori sifatli mis choynak bor. Shu choynakning 
qopqog` bugungi kunda yo`q. Bu haqda biz bir-birimizga signal berdikmi? 
Yo`q? Agar biz o`zibo`larchilikka uzil-kesil barham berib, qopqoq masalasini 
kun tartibiga ko`ndalang qo`ysak, agar biz u choynakni o`z vaqtida tegishli 
qopqoq bilan ta’min qilsak, samovarimiz safdan chiqqan kunlarda hal qiluvchi 
rol o`ynar edi. Afsuski, biz bu masalaga murosasozlik ko`zi bilan qaradik. 
Bugungi kunda choynagimiz qopqoqqa ega emas, mutlaqo ega emas. 
Xotin sekin uh tortdi. Notiq buni payqab, so`zini yumshatishga tirishdi: 
-Lekin bu kamchiliklarga qaramay, turmushimizni a’lo darajada olib 
borayotganligimizga hech qanday shak-shubha bo`lishi mumkin emas, deb 
hisoblash mumkin. Shu bilan qisqacha so`zimni tamom qilib, oilamiz bundan 
keyin ham sharaflar bilan qoplanajagiga to`la ishonch bildirishga ijozat bering. 
304-mashq. 
K.Chukovskiy 
tomonidan 
yumoristik 
tarzda 
yozilgan 
quyidagi 
ishonchnomani o`qing. Matndagi qaysi iboraga kulgu effekti yuklangan? O`zingiz rasmiy 
uslubda ishonchnoma yozing.
Доверенность 

---

Пусть Воронину Сергею отдадут мою зарплату. Он, как будто 
человек честный и, надеюсь, денег моих не растратит.