O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Oyoqning limfa tomirlari
Oyoqda ham gavdaning boshqa qismlariga o'xshash yuza va chuqur 
joylashgan limfa tomirlari tafovut qilinadi. Yuz limfa tomirlari teri osti­
da venalar bilan yonma-yon joylashgan. Oyoq panjasidan boshlangan 
yuza limfa tomirlari ikkita tomirga to'planib, boldirning ichkari (medial) 
va oldingi tomonidan limfani yig'ib, katta «yashirin» vena bilan yonma- 
yon yuqoriga ko'tarilib, taqimdagi limfa bezlariga qo'shiladi.
Oyoqning chuqur limfa tomirlari muskullardan, b o 'g 'im kapsulalari- 
dan yig'ilib, taqim osti chuqur limfa tugunlariga boradi. Taqimdagi limfa
174-rasm. Limfa tugunining tuzilishi.
/ - o l i b keluvchi lim fa tomirlari; 2 - tugun
pardasi; 3, 6 -  trabekulalar; 4 -p o 'stlo q qavat
bilan miya qavati orasidagi bo'shliq (sinus)lar;
5 - miya qavati; 7 - tugun darvozasi; 8, 12, 14 -
olib ketuvchi limfa tomirlari; 9 -v e n a ; 1 0 -
arteriya; / / - q o n tomirlar; 13 -  limfa tuguni.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

tugunlaridan chiqqan limfa tomirlari son arteriyasi bilan birgalikda ko'tarilib, 
chov sohasidagi limfa tugunlariga boradi. Bu yerdan limfa tomirlari qon 
tomirlari bilan chanoq sohasiga, so'ngra bel limfa yo'llariga quyiladi.
Chanoq sohasidagi limfa tomirlari
Chanoq sohasidagi limfa tomirlari dumba, jinsiy a’zolardan yig'ilgan 
yuza limfa tomirlari — qov limfa tugunlariga boradi. Chanoq bo'shlig'ida 
joylashgan a’zolar (qovuq, to 'g 'ri ichak, jinsiy a’zolar)dan chiqadigan 
limfa tomirlari ana shu a’zolar qon tomirlari bilan birga yo'nalib, har 
qaysi a’zoga tegishli limfa tugunlariga quyadi, chanoq bo'shlig'idagi 
limfa yo'llari umumiy yonbosh arteriyasi bo'ylab qorin bo'sh lig'i limfa 
yo'llariga quyiladi.
Qorin sohasidagi limfa tomirlari
Qorin sohasidagi lim fa tomirlari — qorin b o 'sh lig 'in in g oldingi 
devoridagi limfa tomirlarining bir qismi (kindikdan yuqori) qo'ltiq limfa 
tugunlariga quyilsa, kindikdan pastki qismi chov limfa tugunlariga quyadi.
Qorin bo'shlig'ining orqa devori sohasida joylashgan limfa tugunlari 
aorta bilan pastki kovak venasi orasida joylashgan bo'lib, ular aortadan 
chiqqan toq arteriyalar bilan yonma-yon yotgan (visseral) ichki a’zolar 
tugunidan iborat. Visseral limfa tugunlari qaysi arteriya bilan birga yo'na- 
lishiga qarab o 'sh a nom bilan ataladi (mas., jigar arteriyasi, jigar limfa 
tuguni, ichak arteriyasi, ichak limfa tuguni va hokazo).
Y o'g'on ichakdan chiqayotgan limfa tomirlari ham shu ichakning qon 
tomirlari bilan yonma-yon joylashgan va ana shu qon tomirlar nomi 
bilan ataladi.
Ingichka va y o 'g 'o n ichaklardagi limfa tugunlarining soni 150— 200 
taga yetadi. Qorin bo'shlig'ining orqa devoridagi tugunlar soni esa o 'rta ­
cha 40— 60 ta.