O`zbekiston respublikasi oliy va or`ta maxsus ta`lim vazirligi

Maxsus murakkab qobiliyatlar
turli darajada emas, umuman barcha odamlarga xos bo‘lmagan 
qobiliyatlar. Ular inson madaniyati tarixi jarayonida yuzaga keladigan ma’lum kasbiy faoliyatga bo‘lgan 
qobiliyatlar hisoblanadi. Ular, odatda, kasbiy qobiliyatlar deb ataladi. 
«Umumiy psixologiya» (Sankt-Peterburg, 2002) darsligining muallifi A.G. Maklakov 
qobiliyatlarni tabiiy yoki odatdagi qobiliyatlar, va ijtimoiy-tarixiy kelib chiqqan maxsus qobiliyatlarga 
ajratadi. 
Tabiiy qobiliyatlar
odamlar va hayvonlar uchun xos bo‘lib, idrok qilish xotirada saqlash, oddiy 
muloqotga kirisha olish shular jumlasidandir. Biologik jihatdan asoslangan bu qobiliyatlar asosini shartli 

---

155 
reflekslar hosil bo‘lish jarayoni tashkil etadi. Insondagi va yuksak darajada rivojlangan hayvonlardagi bu 
qobiliyatlar bir-biridan farq qiladi.
Maxsus insoniy qobiliyatlar
ijtimoiy-tarixiy tabiatga ega bo‘lib, ijtimoiy hayot va taraqqiyotni 
ta’minlaydi. Maxsus insoniy qobiliyatlar o‘z navbatida umumiy va xususiy qobiliyatlarga bo‘linadi.