O`zbekiston respublikasi oliy va or`ta maxsus ta`lim vazirligi

Qo‘zg‘aluvchan tip
– ularga past muloqotchanlik, verbal va noverbal ta’sirlanishning sustligi 
xos. Ko‘p hollarda bunday odamlar mijg‘ov va badqovoq, qo‘pollik va koyishga, nizolar chiqarishga 
moyildirlar, bunda o‘zlari faollik ko‘rsatadilar. Ular jamoa bilan chiqishmaydilar, oilada xukumronlik 
qiladilar. Emotsional xotirjamlik xolatda ushbu tipdagi odamlar vijdonli, puxta, xayvonlar va yosh 
bolalarni yaxshi ko‘radilar. Lekin emotsional qo‘zg‘alishda ta’sirchan, jizzaki bo‘lib, o‘z xarakatlarini 
yaxshi nazorat qila olmaydilar. 
5. 
Suqiluvchi tip
– ularga o‘rtacha muloqotchanlik, mijg‘ovlik, nasihatgo‘ylikka moyillik, 
kamgaplik xosdir. Nizolarda bunday odam, odatda, tashabbuskor, faol tomon sifatida namoyon bo‘ladi. U 

---

148 
qo‘l urgan har bir ishida yuqori ko‘rsatkichlarga erishishga intiladi, o‘ziga o‘ta talabchan, ijtimoiy 
adolatga alohida sezgir, shu bilan birga, jizzaki, salga ranjiydigan, shubhalanuvchi, qasoskor; ba’zida o‘ta 
o‘ziga ishongan, izzattalab, rashkchi, yaqinlari va ishdagi qo‘l ostidagilarga nisbatan o‘ta talabchan. 
6. 
Rasmiyatchi tip
– bunday tipdagi odam nizolarga bormaydi, sust tarafni egallaydi. Xizmatda 
rasmiyatchi, atrofdagilarga ko‘plab rasmiy talablar qo‘yadi. SHu bilan birga, u bajonudil liderlikda 
boshqalarga yon beradi. Ba’zan u yaqinlarining ozodagarchiligiga katta talab qo‘yadi. Uning ijobiy 
qirralari: vijdoniylik, puxtalik, jiddiylik, ishdagi ishonchlilik, yoqimsiz va nizolarni keltirib chiqaradigan 
qirralari esa – rasmiyatchilik, mijg‘ovlik, hadeb noliyverish hisoblanadi.
7. 
Xavotirli tip
– bunday tipdagi odamlarga muloqotga kirishuvchanlikning past bo‘lishi, 
jur’atsizlik, qat’iyatsizlik, tushkun kayfiyat xosdir. Ular atrofdagilar bilan nizolikka bormaydilar, bunda 
sust o‘rinni egallaydilar, bunday vaziyatlarda tayanch izlaydilar. Ular quyidagi ijobiy qirralarga ega: 
samimiylik, o‘zini tanqid qilish, ishchanlik. O‘zining himoyasizligi oqibatida, shuningdek, ko‘p hollarda 
boshqalarning gunohiga javobgar, masxara bo‘lib qoladilar. 
8. 
Emotiv tip
– bunday odamlar yaxshi aloqalar o‘rnatilgan saralanganlar tor doirasidagi muloqotni 
afzal ko‘radilar. Sust tarafni egallagan holda nizolarga bormaydilar. Hafagarchiliklarini ichlariga 
yutadilar. YOqimli qirralari: mehribonlik, hamdardlik, kuchli mas’uliyat hissi, ishchanlik. YOqimsiz 
qirralari: o‘ta ta’sirchanlik, yig‘loqilik. 
9. 
Namoyishkor tip
– aksentuatsiyaning bu tipi aloqalarni oson o‘rnatishi, liderlikka intiluvchanlik, 
hukmronlik va maqtovlarga chanqoqligi bilan xarakterlanadi. Ushbu tipga mansub odamlar o‘ziga o‘ta 
ishonganligi va intilishlarining yuksakligi bilan atrofdagilarning g‘ashiga tegadi, muntazam ravishda 
nizolarni keltirib chiqaradilar, lekin o‘zlari faol himoyalanadilar. Ular sertakalluflik, ustalik, boshqalarni 
orqasidan ergashtirish, tafakkur va harakatlarning o‘ziga xosligi kabi ijobiy sifatlarga ega. Salbiy 
qirralari: xudbinlik, riyokorlik, maqtanchoqlik, ishyoqmaslikdir. 
10.