О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
5. Sug`orishning kelib chiqishi
 
Xorazmda  Kaltaminor,  Tozabog`yop  madaniyatlari  izlari,  Amudaryoning  toshqin 
suvlaridan  foydalanib  yashagan  xalqning  madaniyatli  ekanligi,  bu  erda  va  Moxondaryo 
xdvzasida  toshqin  suvlarni  chuqur  erlarga  tortib  tushirib,  unda  tariq,  arpa,  kunjut,  qovoq, 
bug`doy  etishtirilganligi  ko`rinadi.  Sug`orish  kanallarining  yo`nalishi  o`sha  ibtidoiy  jamoa 
tuzumi  davrida  odam  yashagan  erlar  bilan  bog`liq.  Toshqin  suvlar  tartibga  solinib,  ular  kanal 
holatiga keltirilganligi ma`lum bo`ldi.
 
Farg`ona  kabi  tog`  soylari  bilan  bog`liq  erlarda  soylarning  oyoqlarida  toshib  yotgan 
suvlarni boshqarish yo`li bidan dehqonchilik qilingan.
 
Eng eski dehqonchilik joylari ham avvalo shu toshqinlar atrofida vujudga kelgan. Demak, 
ibtidoiy  jamoa  odamlari  kanal  qurish  usulini  bilmaganlar.  Faqat  daryo  toshqinlaridan  hosil 
bo`lgan  tabiiy  suvlardan  foydalanganlar.  Xullas,  asrimizning  boshlarigacha  butunlay  qorong`i 
bo`lgan  ibtidoiy  jamoa  davri  faqat        arxeologiya  fanining  yutuqlari  natijasida  birmuncha 
yoritildi. Ashel’ madaniyati davridan tortib to sinf va davlatlar vujudga kelguncha, to`g`rirog`i, 
O`rta  Osiyoda  ilk  yozma  tarixiy  ma`lumotlar  paydo  bo`lgungacha  o`tgan  bir  necha  yuz  ming 
yilni  o`z  ichiga  olgan  davrda  o`lkamiz  xalqlari  dunyodagi  hech  bir  xalqning  ibtidoiy  davr 
tarixidan qolishmaydigan boy tarixga ega ekanligi ma`lum bo`ldi.