О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 1,27 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/161
Sana21.01.2022
Hajmi1,27 Mb.
#394007
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   161
Bog'liq
tarixiy olkashunoslik

Bolohovuz  masjidi 
,(1712  yil).  U  Ark  qarshisida  qurilgan.  Masjidning  hujralari  va  20  ta 
baland  yog`och  ustunli  ayvoni  bor.  U  bir  vaqtlar  shaharning  juma  namozi  o`qiladigan  masjidi 
bo`lgan  va  amir  Buxoroga  kelgan  paytlarida  shu  masjidda  namoz  o`qigan.  Amir  kelganda 
Arkdan  masjidgacha  gilamlar  to`shalgan.  Bolohovuz  masjidiga  Registon  maydoni  tomonidan 
qaralsa, uning peshayvoni, maydon yon boshidagi minorasi va o`rtasidagi chuqur hovuz kishida 
ajoyib taassurot qoldiradi.
 
CHor  Minor. 
Uni  xalifa  Niyozqul  madrasasi  deb  ham  atashadi.  Bu  yodgorlik  so`nggi 
vaqtlarda qurilgan obidalar qatoriga kiradi. U XIX asr boshlari (1807) da qurilgan va shaxarning 
shimoli-g`arbiy  qismida  joylashgan.  YOdgorlik  murakkab  me`morchilik  namunasi  bo`lib, 
peshayvon  turidagi  masjid,  bir  qavatli  madrasa,  hovuz  va  ajoyib  peshtoqdan  iborat.  To`rtta 
baland mezanasi bor. Ular minoraga o`xshaydi, shuning uchun ham CHor Minor madrasasi deb 
ataladi.  Aslida  esa  bular  shunchaki  mezanalar  bo`lmay,  faqat  binoning  badiiy  bezagidir.  Ular 
Hindiston masjidlari me`morchiligining ta`siri borligini ko`rsatib turibdi.
 
Labihovuz        (XVII      asr).      Qadimgi      Buxoroda      savdo  maydonlari    ko`p    bo`lgan.  
Ulardan  biri  Labihovuz  hozirgacha saqlanib qolgan.  Bu maydon shu erdagi katta (uzunligi 42 
metr, eni 36 metr, chuqurligi 5 metr chamasi) hovuz tufayli Labihovuz deb atalgan.  Bu hovuz 
katta  maydonning  o`rtasidadir.  U  1620  yili  qazilgan.  Hozirgi  vaqtda  hovuz    ta`mirlangan.  
Maydonning  to`rt  tomoni  hashamatli  me`morchilik  inshootlari  bilan  o`rab  olingan,  uni  g`arbiy 
tomondan  Devonbegi  xonaqasi,  Labihovuz      masjidi,      sharqiy      tomondan    Devonbegi   
madrasasi  o`rab        turibdi.  SHimoliy  tomonda  esa  1578  yilda  qurilgan  Ko`kaldosh      madrasasi  
bor.  XVII  asrning  yigirmanchi  yillarida  qurilgan  dastlabki  ikki  yodgorlik  ayniqsa  sernaqsh  va 
serhashamdir. Bu erda shahardagi toqilarning hammasini bir-biri bilan bog`lovchi savdo ko`chasi 
boshlanadi.
 
Tim va toqlar
 (XVI asr). Buxoroda eng yirik savdo inshootlaridan to`rttasi: Toqi zargaron, 
Toqi  telpakfurushon,  Toqi  sarrofon  va  Abdullaxon  timi  saqlanib  qolgan.  Toqlar  shahristonning 
Labihovuz  maydonidan  Registon  maydonigacha  boradigan  asosiy  savdo  ko`chasidagi 


 
79 
chorrahalarda  qurilgan.  Muntazam  sakkiz  burchakli  ichki  xonaga  mahobatli  gumbaz  yopilgan. 
16  darchali  bu  gumbazning  meridianal  qovurg`alari  bor.  Toqi  zargaronda  o`ttizdan  ortiq 
zargarlik  do`koni  va  ustaxonalar  bo`lgan.  Bu  erda  har  xil  zeb-ziynat  buyumlari  yasab  sotilgan. 
Toqi  telpakfurushon  ko`chalar  chorrahasiga  qurilgan.  U  oltiburchak  shaklida  bo`lib,  markaziy 
gumbazda darchalari bor. Toqi telpakfurushon ilgari Toqi kitobfurushon deb atalgan, chunki bu 
erda  kitoblar  sotilgan.  Toqi  sarrofon  ikki  ko`cha  chorrahasida  bo`lib,  ulardan  biri  Registon 
tomonga qarab ketgan.  U shuning uchun Toqi  sarrofon deb atalganki, unda ko`pincha sarroflar 
o`tirib, chet el pullarini almashtirganlar va pul maydalaganlar. Buxoronning Abdullaxon timi va 
toqlari  qadimiy  shaxar  qurilishining  obod,  yirik  ko`chalarida  saqlanib  qolgan  elementlarigina, 
xolos. O`rta Osiyo va SHarq mamlakatlaridagi birorta shaharda bunchalik mahobatli (ulug`vor) 
me`morchilik inshootlari yo`q, desa bo`ladi.
 
Devonbegi  xonaqosining  old  tomoni  Labihoiul  suvida  oynadek  aks  etib  turadi.  SHuning 
uchui 

Download 1,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   161




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish