О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
Статья II.
 
O`zbekiston toponimikasi 
Geografik  nomlarni  ularning  kelib  chiqishi  va  tarixi  bilan  bog`liq  holda  o`rganish,  ularni 
klassifikatsiya  qilish  nisbatan  yaqin  vaqtlarda  boshlangan.  Bu  sohada  atoqli  toponimikachi 
A.X.Vostokovning  xizmati  kattadir.  U  Rossiyadagi  daryo  nomlarini  ularning  oxirgi 
qo`shimchalariga qarab guruhlarga bo`ladi va bu qo`shimchalar hozir biron ma`noni anglatmasa 
ham qadimgi xalqlar tilida ma`lum ma`noni bildirgan bo`lsa kerak, deb to`g`ri xulosaga keladi. 
A.X.Vostokovning  fikri  XIX  asr  oxiri  —  XX  asr  boshlaridagi  ba`zi  bir  toponimikachilarning 
asarlarida o`z rivojini topdi.
 
XX  asr  boshlarida  toponimik  tadqiqotlar  ancha  keng  quloch  yoydi.  2-jahon  urushidan 
oldingi  davrda  olimlardan  A.I.Sobolevskiy,  N.YA.Marr,  S.V.Veselovskiy,  V.V.Bartol’d, 
V.P.Semyonov-Tyanshanskiy,  V.G.SHostakovich  toponimika  sohasida  ayniqsa  samarali  ishlar 
qildilar. 
O`rta 
Osiyo, 
jumladan, 
O`zbekiston 
toponimikasini 
o`rganish 
sohasida 
V.V.Bartol’dning  xizmatlarini  alohida  qayd  qilib  o`tish  kerak.  Urushdan  keyingi  yillarda 
toponimika  rivojida  katta  bir  o`sish  davri  bo`ldi.  endilikda  toponimika  soxasida  ayrim 
olimlargina emas, balki butun-butun olimlar jamoasi ish olib bormoqdalar.
 
Endilikda  o`lkamizda  toponimik  tadqiqotlar  avj  oldirilmoqda.  Toponimikaga,  uning 
nazariyasiga doir ko`pgina asarlar yaratildi. 
 
Bir  necha  o`nlab  yosh  olimlar  ham  toponimika  sohasida  samarali  ish  olib  bormoqdalar. 
CHunonchi, 
T.Nafasov 
«Qashqadaryo 
toponimikasi», 
SH.Qodirova 
«Toshkent 
mikrotoponimikasi»,  e.Begmatov  esa  antrotoponimika  —  kishi  nomlarini  o`rganish  sohasida 
ilmiy ish olib bormoqdalar.
 
O`rta  Osiyo,  jumladan,  O`zbekiston  toponimlarini  o`rganish  ham  uzoq  tarixga  ega. 
O`zbekiston  toponimikasini  o`rganishda  mashhur  rus  sharqshunos  olimlari  hamda  tarixchilari: 
V.L.Vyatkin, 
N.F.Sityakovskiy, 
L.N.Sobolev, 
V.V.Bartol’d, 
S.P.Tolstov,  P.P.Ivanov. 
M.E.Masson, O.A.Suxareva va boshqalar bu sohada juda katta ishlarni amalga oshirdilar.
 
Respublika  joy  nomlarining  kelib  chiqishi  tarixini  va  millat,  qabila,  elat,  urug`-aymoq 
nomlarining  kelib  chiqish  tarixini  (etnogeneziyani)  hamda  geografiyaga  oid  atamalarni 
o`rganishda  YA.G`.G`ulomov,  R.N.  Nabiev,  A.R.Muhammadjonov,  F.Abdullaev,  S.Ibrohimov, 
O`zbekistonda  birinchi  toponimik  kartoteka  tuzishda  ishtirok  etgan  X.T.Zarifov;  etnonimlar  — 
e.Fozilov  M.SHoabdurahmonov,  X.Doniyorov,  R.Qo`ng`irov;  geograflardan  H.  Hasanov, 
S.Qoraev kabilarning ishlari diqqatga sazovordir.
 
 
2. O`lka tarixini o`rganishda toponimik mate-rial to`plash va ulardan foydalanish