Ozbekiston respublikasi oliy va orta maxsus ta`lim vazirligi



Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet55/110
Sana14.01.2022
Hajmi1,97 Mb.
#360556
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   110
Bog'liq
loyihalash jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari

6.2. Kesh-xotira 

Protsessor  ishlash  uchun  o‘z  ma’lumotlarini  operativ  xotiradan  oladi.  Bunda  mikrosxema 

ichida  signallar  juda  katta  chastotada  (bir  necha  yuz  MGts)  ishlanadi,  operativ  xotiraga 

murojaatlarning  hammasi  esa  bir  necha  marta  kam  chastotada  sodir  bo‘ladi.  Chastotaning  ichki 

ko‘paytirish  koeffitsienti  qanchalik  yuqori  bo‘lsa,  protsessor,  tashqarida  saqlanayotgan 

ma’lumotlarga  qaraganda,  o‘zining  ichida  saqlanayotgan  ma’lumotlar  bilan  shunchalik  samaraliroq 

ishlaydi. 

Odatda protsessor o‘zining ichida deyarli hech narsani saqlamaydi. Unda ma’lumotlarga ishlov 

beriladigan  yacheykalar  (bu  «ishchi»  yacheykalar  registrlar  deb  ataladi)  juda  kam.  Shuning  uchun 

protsessor  ishini  tezlatish  uchun  ancha  oldin  (4-avloddan  boshlab)  keshlash  texnologiyasi  taklif 

qilingan.  Kesh  –  bu  bufer  vazifasini  bajaruvchi  xotira  yacheykalarining  nisbatan  katta  bo‘lmagan 

naboridir. Umumiy xotiradan biror narsa o‘qilayotganda yoki unga yozilayotganda ma’lumotlarning 

nusxa (копия)si kesh-xotiraga ham kiritiladi. Agar shu ma’lumotlarning o‘zi yana zarur bo‘lib qolsa, 

ularni uzoqdan chaqirib olish zarur bo‘lmaydi – ularni buferdan olish ancha tezroq bo‘ladi. 

Kesh-xotiradan  foydalanish  kompyuter  tizimi  unumdorligini  sezilarli  oshirish  imkonini  berdi. 

486-protsessorlar  uchun  keshlash  texnologiyasi  birinchi  marta  qo‘llanilganda,  kesh-xotira  onalik 

platasida  protsessorga  mumkin  qadar  yaqinroq  joylashar  edi;  bunda  sig‘imi  katta  bo‘lmasa  ham, 

lekin unumdorligi bo‘yicha eng «tez» mikrosxemalardan foydalanishar edi. 

Bugungi  kunda  kesh-xotira  «piramidali»  o‘rnatiladi.  Tezligi  bo‘yicha  eng  tezkor,  lekin  hajmi 

bo‘yicha eng kichik birinchi darajali kesh-xotira protsessor kristalli tarkibiga kiradi. Ularni protsessor 

registrlari  tayyorlanadigan  texnologiya  bo‘yicha  tayyorlashadi,  natijada  u  juda  qimmat,  lekin  juda 

tezkor  va  eng  asosiysi  ishonchli  bo‘lib  qoldi.  Uning  o‘lchami  atigi  bir  necha  o‘n  Kbayt  bilan 

o‘lchanadi, lekin u tez ishlov berishda juda katta ahamiyatga ega.  

Ikkinchi daraja kesh-xotirasi protsessorning o‘sha kristallining o‘zida joylashishi mumkin (bu 

holda  u  protsessori  yadrosi  chastotasida  ishlaydi).  Odatda  ikkinchi  daraja  kesh-xotira  hajmi  yuzlab 

Kbaytda (128/256/512 Kbayt va h.k.) o‘lchanadi. 

Eng katta, lekin eng sekin kesh-xotira – bu uchinchi daraja keshidir. U protsessorga kirmaydi, 

chunki  onalik  platasida  o‘rnatiladi  va  uning  chastotasida  ishlaydi.  Uning  o‘lchamlari  1-2  Mbaytga 

yetishi mumkin. 

Birinchi va ikkinchi daraja kesh-xotira o‘lchami protsessor narxiga juda katta ta’sir qiladi. Bir 

modelli va berilgan ishchi chastotali protsessorlar kesh-xotira hajmi bilan farqlanishi mumkin. 

 



 

48 



Download 1,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   110




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish