Ozbekiston respublikasi oliy va orta maxsus ta`lim vazirligi

ALT  –  ochiq  va  rivojlanuvchi  tizimdir. 

ALT  vaqt  o‘tishi  bilan  o‘zgaruvchi  tizim  bo‘lishi 

kerakligiga  kamida  ikkita  sabab  bor.  Birinchidan,  ALT  kabi  murakkab  ob’ektni  ishlash  uzoq 

muddatni  egallaydi,  shuning  uchun  ALT  tizimining  qismlari  tayyor  bo‘la  borgani  sari  ularni 

ekspluatatsiyaga  kiritish  iqtisodiy  nuqtai  nazardan  foydalidir.  Ekspluatatsiyaga  kiritilgan  tizimning 

bazaviy  varianti  keyinchalik  kengaytirib  boriladi.  Ikkinchidan,  hisoblash  texnikasi  va  hisoblash 

matematikasining  doimiy  progressi  yangi,  ancha  takomillashgan  matematik  modellar  va  dasturlar 

paydo  bo‘lishiga  olib  keladi;  ular  eskirgan,  samaradorligi  kam  bo‘lgan  analoglarni  almashtirishi 

kerak.  Shu  sababli  ALT  ochiq  tizim  bo‘lishi,  ya’ni  yangi  metod  va  vositalarni  ulash  qulay  bo‘lgan 

qobiliyatga ega bo‘lishi zarur. 

---

 

5 

ALT  –  unifikatsiyalashgan  modullardan  maksimal  foydalaniladigan  ixtisoslashtirilgan 

tizimdir.

 Yuqori effektivlik va universallik talablari, odatda, bir-biriga qarama-qarshidir. Loyihalash 

vazifalarini  yechishda  kam  vaqt  va  materiallar  sarf  bo‘lishida  ifodalanadigan  ALTning  yuqori 

samaradorligiga  tizimlarning  ixtisoslashtirilishi  hisobiga  erishiladi.  Ixtisoslashtirilgan  ALTni  ishlab 

chiqishga  ketadigan  sarfni  kamaytirish  uchun  ularni  unifikatsiyalashgan  tarkibiy  qismlardan 

maksimal foydalangan holda tuzish maqsadga muvofiqdir. Unifikatsiyalashning zaruriy sharti  – turli 

texnikaviy ob’yektlarni modellashda, tahlil va sintez qilishda umumiy holatlarni qidirishdadir.