5
KIRISH
Oʻzbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach oʻtgan davr mobaynida
respublikamizda ma‘naviy-ma‘rifiy, ijtimoiy, huquqiy va iqtisodiy sohalarda qator
islohotlar oʻtkazildi. ―Ta‘lim toʻgʻrisida‖gi Qonun va ―Kadrlar tayyorlash Milliy
dasturi‖ning qabul qilinishi ta‘lim tizimida jiddiy islohotlarning boshlanishiga asos
boʻldi. Toshkent moliya institutida malakali va bilimdon iqtisodchilarni tayyorlash
maqsadida oʻquv dasturlariga bir qator yangi fanlar kiritildi. ―O‗zbek tilining
sohada qo‗llanishi‖ ana shunday yangi fanlardan biridir. ―O‗zbek tilining sohada
qo‗llanishi‖ iqtisodiyot tili, iqtisodiyot terminologiyasi, iqtisodiy matnlar tuzish,
notiqlik
mahoratiga
bag‘ishlangan
yangi
fandir.
Zero,
shukungaqadarbufanbirortaoliyoʻquvyurtidaoʻquvdasturigakiritilmaganedi.
Holbuki, Toshkent moliya institutida ―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖fani
ilgari, ―Biznes muloqot va akademik yozuv ‖2018-2019-yillar, ya‘ni 2007-yildan
buyon talabalarga ―Iqtisodiyotda texnik yozuv‖ nomi bilan oʻqitilgan edi.
―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖fani boʻyicha 30 soatlik amaliyot
mashg`ulotlarini qamrab olgan dastur ishlab chiqildi. Bu fan boʻyicha xorijda chop
etilgan 20dan ortiq adabiyot ko`rib chiqildi va Stephen Baileyning ―Akademic
Writing‖ va Vikram Bisen Priyaning ―Business communication‖ oʻquv
qoʻllanmalarini tarjima qilib ijodiy foydalanishni ma‘qul topdik. Chunki, Setefen
Belli Derbil, Xottigim, Praga, Tokio universitetlarida ―Akademik yozuv‖ fanidan
saboq bergan. Oksford, Brayton, Singapur universitetlarida ―Akademik yozuv‖
asosiy qoʻllanma sifatida oʻqitiladi. Biz Stephen Baileyning ―Akademic Writing‖
qoʻllanmasining eng oxirgi 2015-yilgi 4-nashridan foydalandik.
―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖fani kafedra uchun yangilik emas.
Chunki, 1998-yildan 2006-yilgacha ―Mutaxassislik tili‖ fani, 2007-yildan 2016-
yilga qadar ―Iqtisodiyotda texnik yozuv‖ fanidan saboq berilgan.
―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖fani talabalarda zamon talablariga mos
ravishda biznesdagi muloqot madaniyatini shakllantirish va rivojlantirish, ilmiy
savodxonlikni takomillashtirishdan iborat. Hozirgi zamonda iqtisodiy oliy ta‘lim
―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖ fanining keng qo‗llanishini talab qiladi.
―O‗zbek tilining sohada qo‗llanishi‖ fani notiqlik, nutq turlari, nutqiy faoliyat,
nutqning kommunikativ sifatlari, nutqiy etiket, nutq tuzish usullari, nutqning
tarkibiy qismlari, notiqlik masalalarini, shuningdek, iqtisodiy matnga so‘z va
atamalarni tanlash, matnlarni tuzish, ularni kengaytirish va qisqartirish, matnlarni
tahlil va tahrir qilish, iqtisodiyotga oid hujjatlarni to‘g‗ri yozish va yaratish
kabilarni qamrab olgan.