O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi



Download 409,5 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/15
Sana21.01.2022
Hajmi409,5 Kb.
#396876
TuriРеферат
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
yunon-rim manbaalarida ozbek davlatchiligi shakllanishiga oid malumotlarning aks etishi



 



O’ZBЕKISTON  RЕSPUBLIKASI  OLIY  VA  



O`RTA   MAXSUS  TA`LIM  VAZIRLIGI  

 

 

 

 

AL-XORAZMIY NOMIDAGI   

URGANCH  DAVLAT UNIVERSITETI  

TARIX   FAKULTETI 

302- GURUHI TALABASI MADRAHIMOVA 

IQBOLNING 

«MANBASHUNOSLIK» 

FANIDAN YOZGAN

 

РЕФЕРАТИ 

 

 

 

MAVZU:  


YUNON-RIM MANBALARIDA O’ZBEK 

DAVLATCHILIGI SHAKLLANISHIGA OID MA’LUMOTLARNING 

AKS ETISHI

QABUL QILDI: 

 

                                                            MATYOQUBOVA  M.



 

 

Urganch  2010  yil. 


 



MAVZU: YUNON-RIM MANBALARIDA O’ZBEK 



DAVLATCHILIGI SHAKLLANISHIGA OID 

MA’LUMOTLARNING AKS ETISHI. 

 

R E J A : 

I. KIRISH. 

II. ASOSIY QISM:  

II.I.


 

Yunon va Rim manbalari to’g’risida umumiy tushuncha. 

II.2. Asosiy siyosiy-ijtimoiy voqealar. 

II.3. Qadimgi Yunon manbalari. 

II.4. Qadimgi Rim manbalari. 

III. XULOSA. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 


 



K I R I S H 

Kurs  ishim  mavzusi  YUNON-RIM  MANBALARIDA  O’ZBEK 

DAVLATCHILIGI  SHAKLLANISHIGA  OID  MA’LUMOTLARNING 

AKS ETRISHI. Eng qadimgi davrda o’zbek davlatchiligi haqidagi yunon-rim 

manbalari  haqida  ma’lumotlar  keltirilgan.  Dastlab  eng  qadimgi 

O’zbekistondagi  siyosiy  vaziyat,  hukmronlik  qilgan  sulolalar,  ular  haqida 

manbalar to’g’risida qisqacha izoh keltirilgan. Bu davrda mavjud bo’lgan eng 

qadimgi  qabilalar ittifoqi va  ular negizida  vujudga  kelgan  dstlabki    Qadimgi 

Xorazm  va  Baqtriya  davlatlari,  qo’shni  xalqlarning  (Eron-ahamoniylari  va 

Aleksandr  Makedonskiylar)  bosqinchilik  yurishlari  haqida  qisqacha  to’xtalib 

o’tilgan. Keyin esa, asosiy  mavzu  eng qadimgi yunon-rim  manbalari haqida 

ma’lumotlar keltirilgan.  

Bu  mavzuni  o’rganishdan  maqsad,  O’zbekistonda  ilk  davlatlarning 

qachon  vujudga  kelganligi  haqidagi  bahs-muozaralarga  aniqlik  kiritish, 

ularning  siyosiy,  iqtisodiy,  ijtimoiy  turmush  tarzi  va  xalqaro  vaziyati  haqida 

tushuncha  va  ma’lumotlarga  ega  bo’lishdir.  Darslikdagi  manbalar  bilan 

cheklanib  qolmasdan,  yangi  ma’lumotlarni  topib,  ulardan  foydalangan  holda 

mavzuni to’liqroq ochib berish ishning bosh maqsadidir. 

Mavzuning  o’rganilish  darajasiga  keladigan  bo’lsak,  bu  davr 

manbalarini o’rganishda ko’p olimlarning mehnati singan. Masalan, qadimgi 

yunon  manbalaridan  Gerodotning  "Tarix"  asarini  Shteyn  1869-1871-yillarda 

chop ettirgan. Asarni inglizchaga Roulinson 1856-1860 yilda hamda rus tiliga 

F.G.  Mishchenko  1858-1860  yillarda  tarjima  qilgan.  1982-yilda  asarning 

mamlakatimiz  tarixiga  oid  qismlari  zarur  izohlar  bilan  A.I.Davatur, 

D.P.Kallistovhamda I.A.Shishova tornonidan yangidan nashr etilgan. 

Diodorning  “Tarixiy  kutubxona”  asari  1774—1775-yillari  L.Alekseev 

tomonidan,  1874—  1875-yillari  F.G.  Mishchenko  tarafidan  ikki  qism  qilib 

nashr etilgan. 

Strabonning  “Geografiya”  asari    1844  va  1848-yillari  Kramer  va 




 

Myuller  tarafidan,  maxsus  xarita  va  tarhlar  bilan  qo’shib  nashr  qilingan. 



Uning  nemischa  (Grosskurd,  Berlin,  1831  -  1834)  hamda  ruscha 

(F.G.Mishchenko.  M.,  1879;  G.A.Stratanovich.  M.,  1964)  tarjimalari  ham 

mavjud. 

Rim  manbalarini  ham  ko’p  olimlar  o’rgangan.  Masalan,  Rim 

manbalaridan  Pompey  Trogning  “Filipp  tarixi”  asari  Yustin  (II—III  asr) 

tarafidan qisqartirilib qayta ishlangan shaklda bizning zamonimizgacha yetib 

kelgan  va  Ruxl  tomonidan  1935-yili  chop  qilingan.  Uning  ruscha  tarjimasi 

A.A.Dekonskiy  va  M.M.Rijskiy  tomonidan  "Becтник  древней  истории" 

jurnalining 1954-yil 2-4 va 1955-yil 1-sonlarida bosilgan. 

Arrian  Flaviyning  "Iskandarning  yurishlari"  asarini  nemis  tiliga 

Myuller  1886  yilda  hamda  rus  olimi  Korenkov  Toshkentda  1912-yilda  va 

E.Seigeenko Moskvada 1962-yilda rus  tillariga tarjima qilishgan. 

Kvint  Kursiy  Rufning  "Buyuk  Iskandar  tarixi"  asarini  1841-yili 

Myuttsel,  1867-yili  T.Nyoldekeva,  1885-yili  Fogel  nashr  ettirganlar.  Ruscha 

yangi tarjimasi V.S.Sokolov tahriri ostida chop etilgan 1963 yilda. 

 Eng  qadimgi  davrlar  tarixini  yunon-rim  va  boshqa    manbalar  asosida 

o’rganish  ishlari  bugungi  kunda  ham  davom  etmoqda.  Umuman  barcha  davr 

davlatchiligi tarixini xolisona yoritish bugungi tarixchilarning asosiy vazifasiga 

aylangan.  Ilmiy  ishlar  yoqlanib,  himoya  qilinib,  noma’lum  bo’lgan  tariximiz 

sahifalari sekin-asta bizga a’yon bo’lmoqda. 

O’zbekistonning  qadimiy  tarixini  o’rganishda  Yunoniston  va  Rirn 

tarixchilarining asarlari benihoyat qimmatlidir. 

Efor  (miloddan  avvalgi  taxminan  405-3  30-yillar),  Klavdiy  Ellian 

(taxminan milodning 170-235-yillari), aleksandriyalik Kliment (rnilodning  II 

asri),  Korneliy  Tatsit  (taxminan  milodning  56-117-yillari),  Ksenefont 

(taxminan  miloddan  avvalgi  430-355-yillar),  Plutarx  (milodning  46-127-

yillari), Polien (milodning II asri) va boshqalarning asarlari ham ana shunday 

qimmatga egadir. 




 

Geograf  olimlardan  Strabon  va  Ptolomey  asarlari  ham  zo’r  ilmiy 



qiymatga egadir. 

O’zbek  davlatchiligi  tarixi  haqidagi  yunon-rim  manbalarida  boshqa 

xitoy, hind, eron manbalrida uchramagan ma’lumotlar ko’plab uchraydi. Eng 

qadimgi  davrdagi  qabilalar,  ularning  turmush  tarsi,  davlatchilikka  asos 

solganlari,  ularga  qo’shni  xalqlarning  o’zaro  aloqalari  haqida  qimmatli 

ma’lumotlar  uchraydi.  Masalan,  massaget  qabilalarining  dini,  urf-odatlari,  

malikalari  To’maris  haqida  va  Kirninng  ayol  malikadan  sharmandalarcha 

mag’lubiyatga  uchragani  haqida  faqat  Gerodot  va  Poliyen  manbalaridagina 

uchraydi.  

Biz  Shiroq  afsonasi  haqida  ham  faqat  Poliyenning  asari  orqali 

bilishimiz mumkin. 

Kurs  ishning  hajmi    jami  25  bet,  tarkibi:  KIRISH,  ASOSIY  QISM,  

Yunon  va  Rim  manbalari  to’g’risida  umumiy  tushuncha,  Asosiy  siyosiy-

ijtimoiy  voqealar,  Qadimgi  Yunon  manbalari,  Qadimgi  Rim  manbalari, 

.XULOSA va FOYDALANILGAN ADABIYOTLARDAN iborat. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



 




Download 409,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish