X u l o s a.
Xozirgi sharoitda o‘zbek xalk o‘yinlarining asosiy vazifasi o‘z
mazmuni va metodikasi bilan bolalarni jamiyatimiz talablariga muvofik
yo‘sinda tarbiyalashni ta’minlash, ularda axlokiy, irodaviy sifatlarni
rivojlantirish, ijodkor va bunyodkorlarga xos bilim, ko‘nikma xamda
malakalarni shakllantirishdan iboratdir. Kadimiy tarbiya tizimidagi
o‘yinlardan shaxsni shakllantirish vositasi sifatida keng foydalanilgan. Juda
uzok davrlar mukaddam pedagogik fikr namoyondasi o‘yinning tarbiyaviy
imkoniyatlarini goyat ziyraklik bilan faxmlashgan. Bolalarni yosh
xususiyatini xisobga olib, ularga mos o‘yinlarni tanlash masalasi ko‘yilgan,
bolani o‘zining yoshiga muvaffak ishlar va turli o‘yinlar bilan mashgul kilish
zarur deb topilgan.
Kuzatishlardan ayonki, atrofdagi vokelikyorkin, kishilarning xatti-
xarakati, o‘zaro munosabatlari va faoliyati jixatdan tushunarli bo‘lsagina
o‘yinni yuzaga keltiradi. Atrof-muxitdagi barcha murakkablikni avvalo bola
o‘yinda bartaraf etadi. Bolalar o‘yinining moxiyati muayyan rolni
bajarishdan iboratdir.
O‘zbek xalk o‘yinlaridan foydalanish muvaffakiyatli bo‘lishi uchun
o‘yin bolaning o‘z faoliyati ekanin, undagi tashabbuskorlikni va
mustakillikni saklash xamda ragbatlantirish zarurligini xisobga olish kerak.
O‘zbek xalk o‘yinlarini o‘rganish tarbiya jarayonini uzluksiz
yangilaydi, o‘kuvchilarda xayotiy vaziyatlarni yaxshi anglash kobiliyatini
rivojlantiradi. Biz o‘zbek xalk o‘yinlariga jamiyatning butun ma’naviy
madaniyati bilan tarkibli birgalikda bolalarni tarbiyalashning eng muxim
vositalaridan biri sifatida karaymiz.
O‘zbek xalk o‘yinlarining tarbiyaviy axamiyati xakida gap borar ekan,
shuni aloxida ta’kidlash lozimki, ular eng avvalo bolalarda o‘z kishlogiga,
shaxriga, tabiatga, mamlakatimizda yashovchi barcha xalklarga muxabbat
ruxida tarbiyalaydi. Eng muximi o‘zbek xalkining milliy madaniyati,
o‘tmishdagi va xozirgi turmushiga, milliy an’analari xamda san’atiga
muxabbat uygotadi. Shuningdek, o‘kuvchilarni xalollikkka, saxovatlilikka
o‘rgatadi, kattalarning tajribasini bolalar va yoshlarga yetkazishning vositasi
sifatida xizmat kiladi. O‘gil va kizlarda mexnatga ongli munosabatni
shakllantiradi. Ularning kuchli, chakkon, serxarakat, ziyrak, topkir, o‘zaro
xamkor bo‘lishlariga yordam beradi.
Foydalangan adabiyotlar.
1. Karimov I.A O`zbekiston milliy istiqlol, siyosat mafkurasi. T.
«O`zbekiston». 1993y.
2. Turaeva O. Bola aziz, odobi undan aziz. «O`qituvchi», T. 1986y.
3. Temurov S, Toshpulotova G. Sinf raxbari faoliyati. «O`qituvchi», T. 1985y.
4. Ortikov N.O, Juraev. A.J, Maktab,oila va jamoatchilik xamkorligi kengashi.
«O`qituvchi», T. 1889y.
5. Ataev A.K Farzandingiz barkamol bulsun. «Ibn Sino». T. 1990y
6. Usmonov R. «Odobnoma» «O`qituvchi» T. 1985y.
7. Mardanova G «Nur to`la o`y», «Mexnat». T. 1992y
8. Juraev A. Tarbiyaviy darslar o`tish. T.«O`qituvchi» 1994y
9. Tarbiyaviy ish metodikasi. T. «O`qituvchi» 1991y.
10. Xasanbaeva O. Kuni o`zaytirilgan guruxlarga tarbiyaviy ishlar .T.
«O`qituvchi» 1994y.
11. V.A Suxomlinsiy Tarbiya tug`risida. T. «O`qituvchi» 1985.
12. Safo Ochil. Mustaqillik ma’naviyati va tarbiya asoslari. T. «O`qituvchi»
1995y.