O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi

 
Po’lat olish texnologiyasi 
Ma`lumki,  po’latni  choyandan  asosan  tarkibidagi  Elementlarni  miqdori  bilan 
fark  qiladi.  Hozirgi  vaqtda  po’latni  choyandan  uning  tarkibagi  Elementlarini 
ma`lum  miqdorda  kamaytirish  yo’li  bilan  olinadi.  Po’lat  choyanga  nisbatan  by 
yuqori  ximik  fizik  xususiyatga  ega,  po’lat  yaxshi  quyma  material,  qattiqlikka  ega, 
yaxshi  kesiladi.  Shuning  uchun  mashinasozlikda  har  turdagi  detallar  tayyorlashda 
po’lat asosiy material hisoblanadi. 
Qadim  zamonlarda  ham  qattiq  po’lat  olishgan,  ammo  juda  oz  miqdorda. 
Sanoatni tez suratlar bilan o’sishi po’latga bo’lgan talabni kuchaytiradi.Po’lat ishlab 
chiqarishni  birinchi  1856  yili  Angiliyalik  Genri  Bessemer  kashf  etadi.  Bessemer 
konvertori  tashqi,  tomoni  nok    shaklida  bo’lib,  ichki  devori  o’tga  chidamli 
materialdan  yasalib,  tashqi  tomoni  20-25  mm  po’lat  list  bilan  koplangan. 
Konventorni  o’rta  qismi  po’lat  Xalqa  bilan  uralgan  bo’lib,  bu  Xalqalarda 
konvertorni tayanchi hisoblangan tsapfalari biriktirilgan.(6-rasm)