O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi urganch Davlat Universiteti

Ba’zi elektrolitlar eritmalarining 18⁰Sdagi solishtirma elektr o‘tkazuvchanligi

(om^-1*sm^-1)

Eritma konsentra-siyasi	KCl	NaOH	H2SO4	NaCl
5 10 15	6,9*10^-2 0,14 0,20	0,19 0,31 -	0,21 0,39 0,54	6,7*10^-2 0,12 0,16

Eritmaning solishtirma elektr o‘tkazuvchanligi eritmadagi ionlar konsentratsiyasiga bog‘liq. Ionlarning konsentratsiyasi qanchalik yuqori va ularning absolyut tezligi qancha katta bo‘lsa, solishtirma elektr o‘tkazuvchanlik shuncha yuqori bo‘ladi.

Solishtirma elektr o‘tkazuvchanlik konsentratsiya ortishi bilan ma’lum maksimum qiymatga qadar ko‘payib boradi, shundan keyin ionlar orasidagi o‘rtacha masofa kamayishi bidan ionlararo ta’sir kuchlari ortganligidan ionlarning harakatchanligi kamayishi sababli solishtirma elektr o‘tkazuvchanlik ham kamaya boshlaydi. Bundan tashqari konsentratsiya ortishi bilan elektrolitning dissotsilanish darajasi kamayadi. SHu sababli, elektr o‘tkazuvanlikni o‘rganish uchun ekvivelent elektr o‘tkazuvchanlik (l) tushunchasidan foydalaniladi. U berilgan eritmada eritma g-evk elektrolitdan hosil bo‘lgan ionlarning o‘tkazuvchanligini ko‘rsatadi va quyidagi ifodalanadi:

l = 1000_*x/S

bunda, x - solishtirma elektr o‘tkazuvchanlik, S - eritmaning g=ekv/lda ifodalangan konsentratsiyasi.

Demak, ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlik elektrodlar orasidagi masofa eritma sm bo‘lganda, tarkibida eritma g-ekv erigan modda bor eritmaning elektr o‘tkazuvchanligidir.

Ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlik sm²_*om^-1/g-ekvda ifodalanadi.