O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent temir yo'l muhandislari instituti

Eshitish chegarasi- kishi qulog’i ilg’ay oladigan eng past tovushdir. P₀=2·10^-5 Pa
Og’riq chegarasi- kishi qulog’i og’riguncha chiday oladigan eng baland tovushdir. Bu chegaradan balandda quloq eshitmaydi, faqat og’riq sezadi. P_max=2·10² Pa
Chegara qiymatlari eshitishning f=1000 Gts chastotasiga to’g’ri keladi.
Tadqiqotlarning ko’rsatishicha, kishi tovushlarning o’zgarishini logarifmik tarzda qabul qilar ekan. (Veber-Fexner) tajribasini gapirish kerak.
6.1-jadval.

10	1
100	2
1000	3
10000	4

Bu sonlar logarifmlarning xarakteristikalaridir. Shuning uchun shovqin kuchining qiymatlarini o’lchashda logarofmik shkala qabul qilingan. Bu shkalada Har bir keyingi bo’lim oldingi bo’limdan 10 marta kattadir.

Аvval aytganimizdek, shovqinning 0 satxi qilib chastotasi f=1000 Gts. bosimi Po=2·10^-5 Pa va tovush energiyasining quvvati W=10^-12 Vt qabul qilingan.
Аkustik olim Bell inson qulog’i qabul qila oladigan tovushlar diapazonini ya`ni P₀ dan P_max gacha teng 13 bo’lakka bo’ladi va Har birini o’z nomi bilan Bell deb ataydi. Bell ancha katta qiymat bo’lgani uchun Har bir bo’lagini yana 10 bo’lakka bo’ladi, uni detsiBel deb ataydi.


1 B=10 dB yoki 1 dB= 0,1 B
Tovushlarni o’lchash absolyut qiymatlarda bo’lmasdan balki, diskret qiymatlardan, ya`ni o’lchangan kattalikning eshitish chegarasi qiymatiga nisbati bilan o’lchanadi. Shovqinlarni kishi qulog’iga ta`siri bo’yicha 3 gruppaga bo’lish mumkin:

1. 
   Shovqinning quvvat bo’yicha darajasi- Lw