O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti


U= f1 qA + f2 qB + f3 qC +............ fn qN



Download 4,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet131/247
Sana16.07.2021
Hajmi4,73 Mb.
#120893
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   247
Bog'liq
iqtisodiy talimotlar tarixi

U= f1 qA + f2 qB + f3 qC +............ fn qN. 
 


200 
 
 
Hozirgi  kungi  amalda  ishlatiladigan  naflilik  funksiyasi  o„rnini 
bosuvchi  va  bir-birini  to„ldiruvchi  mahsulotlar  ta‟sirini  hisobga  oladi 
va quyidagicha ifodalanadi: 
 
U= f(qA, qB, qC ,.......qN). 
 
Marshallning  ikki  zamondoshi  F.Y  Edgeworth  va  Irving  Fisher 
yanada  umumlashtirilgan 
hozirgi 
kunda 
ishlatiladigan 
naflilik 
funksiyasini  taklif  qilganlar.  Marshallning  naflilik  funksiyasini  yig‗indi 
shaklida  foydalanishining  eng  muhim  sababi  daromad  samarasi  bilan 
bog‗liq. Buni biz qisqacha muhokama qilamiz. 
Marshall  naflilik  narx  tizimi  orqali  o‗lchanishi  mumkin,  deb 
o‗ylagan. Agar odam qo‗shimcha bitta A tovar uchun 2$, qo‗shimcha B 
tovar  uchun  1$  to‗lasa,  unda  A  tovar  B  tovarga  qaraganda  ikki  marta 
ko‗proq  naflilik  keltirishi  kerak  Marshall  guruhlar  o‗rtasida  ham 
naflilikni 
taqqoslashning 
imkoni 
mavjud, 
chunki 
guruhlarni 
taqqoslashda shaxsiy o‗ziga xos xususiyatlar yo‗qoladi, deb ta‘kidlaydi. 
Marshall  nazariyasida  talab  nazariyasining  eng  muhim  vazifasi  bu 
talab  to‗g‗ri  chizig‗i  shaklini  tushuntirishdir.  Agar  mahsulotning 
me‘yoriy  nafliligi  ko‗proq  mahsulot  iste‘mol  qilgan  sari  tushib  borsa, 
unda odamlar ko‗proq miqdor uchun kam haq to‗lashini anglatadimi. U 
holda  talab  egri  chizig‗i  tushib  boruvchi  chiziq  bo‗ladimi?  Marshall 
me‘yorli naflilikning kamayishini (Gossenning birinchi qonuni) tan oldi 
va  inson  har  xil  mahsulot  iste‘mol  qilganda  unga  eng  ko‗p  naflilik 
beruvchi (Gossenning ikkinchi qonuni) muvozanat holatini shakllantirdi. 
Muvozanatda  iste‘molchi  oxirgi  dollarini  o‗zi  xohlagan  so‗nggi 
tovar  uchun  sarflaganda  qancha  qo‗shimcha  naflilik  olgan  bo‗lsa,  har 
qanday boshqa tovar uchun sarf qilgan dollar uchun ham xuddi shuncha 
qo‗shimcha (yoki me‘yoriy) naflilik oladi. Ya‘ni bir mahsulot me‘yoriy 
nafliligining uning narxi nisbati boshqa mahsulotning me‘yoriy nafliligi 
uning narxiga nisbatiga teng bo‗ladi va shuning uchun pulning me‘yoriy 
nafliligini  namoyon  etadi.  Pulning  me‘yoriy  nafliligi  xarajat  qilingan 
oxirgi dollardan olingan naflilik miqdoridir. Agar jamg‗arish tovar, deb 
hisoblansa,  unda  pulning  me‘yoriy  nafliligi  daromadning  oxirgi 
dollaridan  olingan  naflilikdir.  Bitta  tovarning  me‘yoriy  nafliligi  uning 
narxining pulning me‘yoriy nafliligiga ko‗paytmasiga teng: 
 

Download 4,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   247




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish