O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “soliqlar va soliqqa tortish” kafedrasi

Xulosa 
 
Kurs ishimizda foyda solig’ini hisoblash va byudjetga to’lash muddatlari 
ahamiyatini yoritib berishga harakat qildik va quyidagi xulosalarga keldik.
1-xulosa.
Xo’jalik sub’ektlari yaratilgan shart-sharoitlar, amaldagi soliq 
qonunchiligidan, berilgan imtiyozlardan oqilona va to’g’ri foydalanishi, soliq 
qonunchiligiga amal qilishi ular tomonidan ortiqcha to’lovlarni to’lanmasligiga, 
bozorda dadil faoliyat ko’rsatishini ta’minlaydi. 
2-xulosa.
Mamlakatimizda olib borilayotgan islohotlar negizini xo’jalik 
yurituvchi subyektlar faoliyatini har tomonlama qo’llab-quvvatlash, shuningdek 
ularni texnik qayta qurollantirish, moddiy texnik bazasini mustahkamlash va shu 
orqali aholi farovonligini ta’minlash hisoblanadi. 
3-xulosa.
Tadbirkorlikni rivojlantirish, qo’llab quvvatlash maqsadida soliq va 
bojxona to’lovlaridan ko’pgina imtiyozlar berilgan. Shu boisdan ham, 
mamlakatimizda 
iqtisodiyotni 
barqaror 
rivojlantirishda 
soliqlarning 
rag’batlantiruvchi rolini kuchayishiga alohida e’tibor berib kelinmoqda. 
4-xulosa.
Yuridik shaxslarning foydasini soliqqa tortish orqali davlat 
budjetining 
daromadlari 
shakllanibgina 
qolmasdan, 
balki 
iqtisodiyotni 
rivojlanishiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Bu ta’sir eng avval, ushbu soliq bo’yicha 
imtiyozlarda namoyon bo’ladi. 
5-xulosa.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig’i bo’yicha imtiyozlar 
xorijiy investorlar ishtirokidagi qo’shma korxonalarni ochilishini, ishlab 
chiqarishni rivojlantirishni, eksportga mahsulot ishlab chiqarishni, korxonalarni 
asosiy fondlar bilan qayta qurollantirishni rag’batlantiradi.
6-xulosa.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig’i bo’yicha imtiyozlar 
tizimidan foydalanish korxonalar iqtisodiy faolligining umumiy darajasini oshirish 
va ishlab chiqarishning ayrim sohalarini rag’batlantirish uchun muhim qurol bo’lib 
xizmat qiladi. Mazkur masala, ayniqsa, xorijiy investorlar ishtirokidagi qo’shma 
korxonalar taraqqiyotining boshlang’ich bosqichida yanada kuchliroq ahamiyat 
kasb etadi.

---

33 
Ma’lumki, iqtisodiyotni erkinlashtirish mamlakat soliq tizimiga ham o’z 
ta’sirini o’tkazadi. Bunday sharoitda soliq tizimining ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyati 
yanada ortadi. Bozor tizimining afzalliklari jumlasiga ishlab chiqarish 
resurslarining oqilona taqsimlanishi, ishlab chiqarishni o’zgartira olish, mahsulot 
sifatini oshirishga intilish, fan-texnika taraqqiyotini ishlab chiqarishga joriy etish 
va boshqalar kiradi. Biroq, bunday afzalliklar qator eng muhim ijtimoiy 
muammolarni hal etish imkonini bermaydi, biz ularni bozorning ijtimoiy 
muammolarni hal etishdagi zaifliklari deb hisoblaymiz. 

---

34