O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent temir yo'l muhandislari instituti

4.4. Termoregulyatsiya haqida.

1. Umumiy havo almashish.


O'qi bo'ylab yo'nalgan ventilyator


4.5-rasm.

2.Zontlar o‘rnatish.

Zont


4.6-rasm.
3. Kapsullash.


Kapsul


4.7-rasm.

4. Aspiratsiya- zararli zarrachalar chiqayotgan eridan so‘rib olish.



4.8-rasm.

5. Idishning gardishidan so‘rib olish.



4.9-rasm.
Changli havoni tozalash usullari va chang tozalash qurilmalari haqida tushunchalar.

Havoni changdan tozalashdan maqsad xonaning ish mintaqasida kiritiladigan toza havoda, atmosferaga chiqarib yuboriladigan havoda chang konsentratsiyasi ruhsat etilgan chekli (RECHK) konsentratsiyasidan oshib ketmasligini ta’minlashdir. Xonadan olinib, qayta foydalaniladigan havo tozalangandan so‘ng changning ish mintaqasi RECHK ning 30 % ini tashkil etishi lozim.

Chang tutgichlarning samaradorligi quyidagi ko‘rsatkichlar bilan belgilanadi: havoni tozalash darajasi, uskunaning ishlash samaradorligi, solishtirma yuklanish, chang sig‘imi, aerodinamik qarshiligi va solishtirma energiya sarfi. Uskunaning ishlash samaradorligi havodagi changning qancha miqdori ushlab qolinganligi bilan belgilanadi va foizlarda hisoblanadi. Masalan: uskunaga M₁ kg chang kirdi, unda M₂ kg chang ushlab qolindi, uning samaradorligi:
% (4.2 )
Odatda bu kattalik uskunaga kirayotgan va undan chiqayotgan havodagi chang konsentratsiyasi bilan aniqlanadi:

% ( 4.3)

Sk, Sch mos ravishda havo tozalamasdan oldin kirayotgan va tozalangandan keyin chiqayotgan chang konsentratsiyasi, mg/m³.

CHangli havo ikki bosqichda tozalanganda uning samaradorligi ushbu formuladan aniqlanadi:

(4.4)

bu erda: -chang tutgichlarning umumiy samaradorligi,

, , - 1.2.3. chang tozalagichlarning samaradorligi.

Colishtirma yuklanish ( havoni o‘tkazish imkoniyati) chang tutgich orqali 1 soatda o‘tadigan va uning 1 m² filtrlovchi sirtiga to‘g‘ri kelgan havo miqdori bilan hisoblanadi.

CHang sig‘imi- chang tutgichlarning tugib qoladigan chang massasi, g/m².

Aerodinamik qarshilik- changli havo chang tutgichlardan o‘tayotganda paydo bo‘ladi va formula va tajriba yo‘li bilan aniqlanadi.

, Pa(4.5)

Bu erda: -chang tutgichning mahalliy qarshilik koeffitsienti;

V-changli havoning tezligi, m/s;

- changli havoning zichligi, kg/m³;

P- aerodinamik qarshilik, Pa.

Colishtirma energiya sarfi- 1000 m³ changli havoni tozalashda ketadigan energiyasining sarfi, chang tutgichlarning tejamkorligini ko‘rsatadi. Hozirgi vaqtda sanitariya texnikasi changli havoni tozalaydigan turli-tuman qurilmalarga ega.