O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Pikfloumetrik 
tekshirish usuli
bu metod 1 cekundda nafas chiqarish maksimal 
tezligini aniqlashdan iborat. Maksimal nafas chiqarish tezligi 460 ml ga 
teng. Bu 95% ni tashkil qiladi. Meyorda bu ko’rsatkich 80-100% kerakli 
hajmdan tashkil qiladi. Patsiyentlar da 80-100% bo’lsa yashil; 50-79% 
sariq va 50% dan kam bo’lsa qizil signal bo’ladi. Bemorlarga sutkalik 
monitoring o’tkaziladi va quyidagi formula orqali aniqlanadi. Ertalabki 
va kechqurungi monitoringni eng kattasi olinadi.
Variabellik=PSV
kech
-PSV
ert
X 100% yoki 540-470 X 100% =
½
(PSV
kech
+PSV
ert
) ½
(540+470)

=
 

70 X 100%=14% 
505 
Variabellikni 20% dan ko’payishi bronxlar giperreaktivligidan 
dalolat beradi va bu bronxial astmadan dalolat beradi. Bazanda 
provakatsion probalar(qo’zg’atuvchi) o’tkaziladi.
Rentgenologik tekshirganda fibrozli-sklerotik o’zgarishlar bilan 
birga, o’ng qorincha gipertrofiyasi o’pka arteriyalari kengayishi 
mumkin. Rentgenologik tekshirganda- o’pkadagi dimlanish holatlarini 
ko’rishimiz mumkin. A. pulmonarisni konussimon shishi (kengayishi). 
Bronxoektaz yoki emfizemaga xos o’zgarishlar ko’rish mumkin. 
Nafas olishda qarshilik kuchaymagan, umumiy o’pka hajmi 
meyorda yoki kamaygan, o’pka qoldiq hajmi ko’paygan, gipoksemiya 
bo’ladi, giperkapniya bo’ladi, eritrotsitoz bor, gematokrit rivojlangan. 
O’pkada obstruktsiya kuchli. 
Laborator tekshirish
-qonda kompensator eritrotsitoz, leykotsitoz, 
EChT biroz oshishi mumkin. Balg’am shilliqli-yiringlidir. Tarkibida 
neytrofillar, makrofaglar bo’ladi. 
EKGda-o’ng qorincha gipertrofiyasini ko’rishimiz mumkin. 
Kasallik xurujida yiringli balg’am paydo bo’ladi va ko’payadi, 
hansirash kuchayadi, o’pkada xirillashlar kuchayadi, ko’krak qafasida 
og’irlik hissi paydo bo’ladi, organizmda suyuqlik saqlanadi. 
Differentsial diagnostika. Pnevmoniya, pnevmotoraks, o’pka raki, 
yuqori nafas yo’llari obstruktsiyasi, chap qorincha yetishmovchiligi 
(o’pka shishi), o’pka arteriyasi tromboemboliyasi bilan o’tkaziladi.