O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Kechishi.
Surunkali piyelonefrit 10-15 yilgacha davom etadi va 
bundan ham ko'proqqa cho'ziladi. Vaqt o'tishi bilan yallig'lanish jarayoni 
buyrakdagi 
kanalcha va koptokchalarning 
nobud 
bo'lishi va 
buyraklarning bujmayib qolishiga olib keladi. Kasallikning oxirgi 
davrida surunkali buyrak yetishmovchiligi avj oladi. Pielonefritda 
surunkali uremiyaning o'tishi surunkali glomeralonefritdagidan ko'ra 
sustroq zo'rayib borishi bilan ajralib turadi. Zo'r berib davo qilinadigan 
bo'lsa, uremiya ham qaytib ketishi mumkin. Surunkali pielonefrit 
tashxisini anamnez ma'lumotlariga, klinik o'tish xususiyatlariga, siydikni 
laboratoriyada tahlil qilish, rentgenologik va radioizotop yo'li bilan 
tekshirish natijalariga asoslanadi. Addis-Kakovskiy yoki Nechiporenko 
usuli bo'yicha siydik cho'kmasida leykotsitlar miqdorini tekshirish 

---

402 
leykotsituriyani aniqlashga imkon beradi. Surunkali pielonefritni 
tasdiqlovchi yana bir belgi siydikda harakatchan leykotsitlar-
Shterngeymer-Malbin tanachalarining topilishidir. Bu leykotsitlar oddiy 
tekshiruv natijasida topilmasa, bemor tomiriga 20 ml prednizolon 
yuborib bir soat davomida siydik bilan ajraladigan leykotsitlar soni 
sanaladi. Agar leykotsitlar soni 0,4' 10"/1 va undan ko'proq bo'lsa, 
surunkali pielonefrit tashxisini qo'yish mumkin. Rentgenologik usullar 
ichida ekskretor urografiya va retrograd pielografiya to'liq malumot 
beradi. Bitta buyrak shikastlanganda J131 gippuran bilan renografiya 
qilish shikastlanish darajasini aniqlashga imkon beradi. Ultratovush 
yordamida tekshirib buyrak jom kosacha qismida to'qimalar 
zichlashgani, jom va kosachalar kengayib qiyshiq holga kelganini 
ko'rish mumkin. Siydik cho'kmasidan ekib ko'rish kasallik chaqirgan 
bakteriyalarni va ularning qaysi dorilarga sezgirligini aniqlashga yordam 
beradi.