|
13
.1
-r
asm
.
G„
a
zna
c
hil
ik
ning
a
so
siy
t
a
shk
il
iy
e
le
me
nt
la
ri
G‘a
zn
ach
il
ik
ni
ng
a
so
si
y ta
shk
il
iy
el
em
entl
a
ri
G‘a
zn
ach
il
ik
ni
ng
y
a
g
o
na
h
is
o
b
ra
q
a
m
i
G‘a
zn
ach
il
ik
ni
ng
a
x
b
o
ro
t t
izi
m
i
G‘a
zn
ach
il
ik
o
rg
a
n
la
ri
G‘a
zn
ach
il
ik
ni
ng
bo
sh
k
ito
bi
Mo
li
y
a va
zi
rl
ig
i
to
m
o
n
id
an
b
o
sh
q
ari
la
d
ig
an
m
ax
su
s
ba
nk
h
is
ob
raq
am
i bo
‘l
ib
,
un
g
a
b
y
u
d
jet
t
iz
im
i
b
y
u
d
jet
lar
i m
ab
lag
‗l
ari
v
a
b
y
u
d
jet
t
as
h
k
il
o
tl
ar
in
in
g
b
y
u
d
jet
d
an
ta
sh
q
ar
i
m
ab
la
g‗
lari
k
ir
it
il
ad
i
B
y
u
d
jet
o
p
era
ts
iy
al
ar
i
bo
‘y
ich
a k
od
la
sh
ti
ri
lg
an
v
a t
as
n
if
la
n
g
an
m
a‘
lu
m
ot
lar
bi
la
n
is
h
lo
v
ch
i D
av
la
t
m
o
li
y
as
in
i
b
o
sh
q
ari
sh
n
in
g
av
to
m
at
la
sh
ti
ri
lg
an
ti
zi
m
i (D
MBA
T
)
Mo
li
y
a V
azi
rl
ig
i
tar
k
ib
id
ag
i da
v
lat
o
rg
an
i
G
‗azn
ach
il
ik
ni
ng
Q
R
G
‗azn
ach
il
ik
B
os
hq
ar
m
a-
si
,
T
o
sh
k
en
t s
h
ah
ar v
a
v
il
o
y
at
lar b
o
sh
q
arm
al
ari
,
sh
ah
ar
/t
u
m
an
G
‗azn
ach
il
ik
b
o‘
li
m
lari
fao
li
y
at
q
il
ad
i
B
y
u
d
jet
o
p
era
ts
iy
al
ar
i
b
u
x
g
al
ter
iy
a hisobin
i
y
u
ri
ti
sh
n
in
g
k
o
m
p
y
u
terl
as
h
ti
ri
lg
an
ti
zi
m
i bo
‘l
ib
,
u
n
d
a da
v
la
t
tas
h
k
il
o
tl
ar
i b
il
an
bo
‘l
ad
ig
an
b
arc
ha
m
o
li
y
av
iy
op
erat
si
y
al
ar
o‘
z ifoda
si
ni
to
pa
di
.
307
G‗aznachilikning axborot tizimi.
G‗aznachilikka va byudjet
tizimi byudjetlarining g‗azna ijrosini tashkil qilishga yagona
axborot tizimi xizmat qiladi. Hozirgi kunda G‗aznachilikning
yagona axborot tizimi yaratilgan bo‗lib, ―Davlat moliyasini
boshqarishning axborot tizimi‖ (DMBAT), deb ataladi. Byudjet
operatsiyalari
bo‗yicha
kodlashtirilgan
va
tasniflangan
ma‘lumotlar DMBATga avtomatik ravishda yuklanadi, bu esa
daromadlarni
tasniflarning
turlari,
hududiy
belgilari,
byudjetdan mablag‗ oluvchi tashkilotlar bo‗yicha aniqlash
imkonini beradi. Daromadlar avtomatik ravishda tegishli
byudjetlarga belgilangan normativlar asosida o‗tkaziladi.
Daromadlarning yillik va oylik prognoz qilish bilan bog‗liq
tadbirlar o‗zgarishsiz qolsa-da, tushumlarni o‗tkazish DMBAT
tomonidan amalga oshiriladi.
13.3. Davlat byudjetining g„azna ijrosini tashkil qilishda
Moliya vazirligi G„aznachiligining o„rni va ahamiyati
Davlat moliyasini boshqarish tizimini isloh qilish stra-
tegiyasining asosiy yo‗nalishlaridan biri – byudjet tizimi
ijrosining to‗liq shaffofligini ta‘minlash maqsadida byudjet
mablag‗larini
ularning
oluvchilariga
yetkazishda
kechikishlarga,
qarzdorlikka
yo‗l
qo‗ymaslik,
byudjet
mablag‗laridan maqsadsiz foydalanish holatlariga barham
berish, byudjetlararo munosabatlar samaradorligini oshirgan
holda turli darajadagi byudjetlarning hamda davlat maqsadli
jamg‗armalarining daromad va xarajatlari hisobraqamlarini
G‗aznachilikning yagona g‗azna hisobraqamiga o‗tkazishdan
iborat.
Rivojlangan mamlakatlar amaliyotidagi davlat byudjeti-
ning g‗azna ijrosi mexanizmlarini O‗zbekistonda ham joriy etish
va rivojlantirish davlat moliyaviy resurslarini boshqarishning
axborotlashtirilgan tizimini joriy etish, davlat moliyasining
holati to‗g‗risida tezkor va ishonchli axborotlar olish imkonini
beradi, bu esa davlat moliyasini samarali boshqarishni
308
ta‘minlaydi. Byudjetning g‗azna ijrosi davlat byudjetini ijro
etishning samarali va tezkor mexanizmi hisoblanib, unda
davlat daromadlari va xarajatlari bo‗yicha barcha operatsiyalar
G‗aznachilik tomonidan amalga oshiriladi.
Har qanday davlatning o‗z oldiga qo‗ygan maqsad va
vazifalarini bajarish uchun kuchli ijtimoiy himoya, ta‘lim,
sog‗liqni saqlash, mudofaa hamda boshqaruv organlarini
saqlab turish zarur
bo‗ladi. Buning uchun baquvvat va
barqaror byudjet tizimiga ega bo‗lish, davlat byudjetining
mavjud daromad manbalari va xarajat yo‗nalishlari haqida aniq
va asoslangan tahliliy ma‘lumotlarga ega bo‗lish zarur.
Davr talabidan kelib chiqib, davlat byudjetining o‗rta va
uzoq istiqboldagi rivojlanish yo‗nalishlarini belgilab olish
uchun ushbu malumotlarni aniq va o‗z vaqtida ta‘minlab
beruvchi mexanizm sifatida G‗aznachilik organlari oldiga davlat
byudjeti g‗azna ijrosini tashkil qilish, davlat byudjeti ijrosining
buxgalteriya hisobi va hisobotini yuritish, davlat byudjeti ijrosi
haqida axborotlarni to‗plash, qayta ishlash va tahlil qilish,
shuningdek, O‗zbekiston Respublikasining davlat ichki va
tashqi qarzlariga xizmat ko‗rsatish, O‗zbekiston Respublikasi
kafolatlarini bajarish kabi muhim vazifalar yuklatilgan.
Moliya vazirligi G‗aznachiligi, uning tashkiliy tuzilishi va
vazifalari.
G‗aznachilik O‗zbekiston Respublikasi Moliya
Vazirligi tarkibidagi davlat ijroiya organi hisoblanadi.
G‗aznachilikning Qoraqalpog‗iston Respublikasi G‗aznachilik
Boshqarmasi, Toshkent shahar va viloyatlar boshqarmalari,
shahar va tumanlarda G‗aznachilik bo‗limlari kabi mahalliy
organlari faoliyat qiladi (13.2-rasm).
Moliya vazirligi G‗aznachiligi O‗zbekiston Respublikasi
Moliya Vazirligi tomonidan berilgan vakolatlar doirasida yagona
g‗azna hisobraqami va uning subschyotlarini boshqarishni
amalga oshiradi. G‗aznachilikning vakolat berilgan lavozimdagi
shaxslaridan boshqa hech bir yuridik shaxs yoki jismoniy
shaxs yagona g‗azna hisobraqami mablag‗laridan pul o‗tkazish
309
uchun bankka to‗lov topshiriqnomasini berish huquqiga ega
emas.
Do'stlaringiz bilan baham: |
