O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti samariddin elmirzayev

Aksiyadorlik kompaniyalarida Kengash samaradorligini 
ta’minlash uchun zarur bo‘lgan jihatlar
41
 
 
№ 
Asosiy jihatlar 
Har bir jihat tavsifi 
1. 
Mas’uliyatlilik / 
amalga 
oshiruvchanlik 
Kengashning har bir a’zosining mas’uliyatli 
bo‘lishi, kompaniya missiyasi, qiymati va 
strategiyasi uchun ham zarur hisoblanadi 
2. 
Xususiyatlilik, ya’ni 
xarakterga ega 
bo‘lish 
Kengashning o‘z xarakteri bor. Samarador 
kengashlar 
faoliyati 
har 
bir 
direktorning 
adolatliligiga bog‘liq bo‘ladi. Ularning shaxsiy 
jihatlari kengashning holatida aks etadi va 
tashkilotga ham to‘liqligicha ta’sir ko‘rsatadi. Shu 
jumladan, kompaniyalar ham xarakterga ega. 
Kuchli kompaniyalar o‘z navbatida kuchli 
xarakterga ega hisoblanadi.
3. 
Hamkorlik 
Kengash bir jamoa sifatida faoliyat yuritadi va 
bunda har bir a’zo ma’lum bir o‘rin hamda 
ahamiyatga ega hisoblanadi. Samarali jamoada 
41
Bob Tricker. Corporate governance: principles, policies and practices. – UK.: Oxford university press, 
2012. – P. 390-391. 

---

139 
barcha munosabat va aloqalar boshqalarga 
ishonch va o‘zaro hurmatga asoslangan 
4. 
Kompetentlik 
To‘g‘ri tashkil qilingan kengash yetarlicha tajriba, 
bilim va ko‘nimlarga ega bo‘lib, bu jihatlarni ular 
xavfsizlikni, ishonchlilikni va mukammallikni 
ta’mishlash uchun qo‘llashadi. 
5. 
Ijodkorlik 
Ayrim shaxslar bu jihatni “qolipdan tashqari 
fikrlash” deb ham nomlaydi. Ya’ni bunda 
an’anaviy fikrlarni qo‘llashga urinishdan ko‘ra, 
noan’anaviy 
fikr 
yuritishni 
rag‘batlantirish 
lozimligi ta’kidlanadi. Ammo, bunda ijodkorlik 
kengash samaradorligini ta’minlovchi oxirgi 
o‘rindagi jihat hisoblanadi.
6. 
Hissadorlik 
Yutuqlarga intiluvchan kengash kompaniyaning 
to‘liq potentsialiga erishishga intiladi 
Yuqoridagi 
jadvaldan 
ko‘rinib 
turibdiki, 
aksiyadorlik 
kompaniyalarida boshqaruv sifatiga alohida e’tibor qaratiladi.