O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti raximov shavkat turdimurodovich

 
3.30-rasm. Qorishma haydagich:
1-silindr, 2-bolt, 3-stoyka, 4-richag, 5-qorishma 
quyish voronkasi,6-klapan, 7 va 15 – tirsak, 8-monometr, 9-shtutser, 10, 11, 14- tiqinli 
jo‘mraklar, 12-troynik, 13-havo trubasi, 16-purkash kamerasi, 17-uch tarmoqli jo‘mrak. 
3.30-rasmdagi qorishma haydagichning ishlashi quyidagicha: silindrga (1) 
qorishma to‘lishi bilan yuklash voronkasidagi (5) teshik richag (4) yordamida 
klapan (6) bilan bekiladi. Ayni vaqtda jo‘mrak (14) ham bekilib, siqilgan 
havoning havo kamerasiga kelishi to‘xtaydi. Shundan keyin jo‘mrak (11) ochilib, 
silindrga siqilgan havo beriladi, siqilgan havo qorishmani bosib, uni silindrdan 
siqib chiqaradi. Siqib chiqarilgan qorishma, (3) tarmoqli jo‘mrak (17) orqali tirsak 
(15) bo‘ylab qorishma shlangiga o‘tadi. Qorishmaning surilishini yengillatish 
uchun havo yo‘li kamerasiga (16) havo o‘tkazgich (13) dan ochiladigan jo‘mrak 
(14) orqali siqilgan havo yuboriladi. Birinchi silindr ishlab turgan vaqtda ikkinchi 
silindrga qorishma to‘ladi. Birinchi silindrdagi barcha qorishmani uch tarmoqli 
jo‘mrak (17) siqib chiqargach, u uzib qo‘yiladi va ikkinchi silindr ishga tushadi. 
Qorishma shlangiga qorishma shunday usulda borib turadi. Bu haydagich 
yordamida ohakli, aralash va sement qorishmalari uzatiladi va suvaladigan 
yuzalarga chaplanadi. Qorishmani gorizontal yo‘nalishda uzatish masofasi 50 
metr, vertikal yo‘nalishda uzatish balandligi 20 metrga teng. Yuzalar ushbu 
qorishma haydagich bilan suvalayotganda, qorishma nasosi bilan suvashdagiga 
nisbatan ancha ko‘p isrof bo‘ladi.

---

149 
Kompressorlar. Rezina shlanglar va po‘lat truboprovodlar. 
 Forsunkalar 
Siqilgan havo olish uchun porshenli va rotatsion kompressorlardan 
foydalaniladi. Suvoqchilik ishlarida SO-2, SO-7, SO-62 va boshqa markadagi 
porshenli kompressorlardan foydalaniladi (3.11-jadval).
Kompressor qurilmasi kompressorning o‘zi, suv-yog‘ ajratgich, havo 
to‘plagich, bosim regulyatori va elektr dvigateldan iborat. Kompressorning 
silindrlarida havo filtrlari va klapanlari orqali so‘rib olinadi. Siqilgan havo 
kompressordan dastlab suv-yog‘ ajratgichga, keyin esa filtratsiyaga – suvning 
filtrlanmagan zarralari va yog‘ tubiga tushadigan havo to‘plagichga boradi.