Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

Iyerogliflarni tushuntirish texnikasi.
Iyerogliflarni tushuntirish uning o‘ziga 
xosligi asosida bo‘ladi. Har bir o‘rgatilayotgan iyeroglif shakli, o‘qilishi, 
ma’nosi kabi uch jihatdan analiz qilinadi va tushuntiriladi. 
Ieroglilarni tushuntirishning asosiy maqsadi, o‘quvchilarga barcha 
o‘rgangan iyerogliflarni tushinishi va eslab qolishi uchundir. Tushuntirishda 
iyerogliflarning o‘ziga xosligi va qoidalaridan foydalanish kerak. Quyida 
iyerogliflarni tushuntirishning bir necha usulini ko‘rib chiqamiz. 
Shaklini tahlil qilish orqali.
Shakl asosida iyeroglifni tushuntirish. 
Ierogliflar 
piktogrammik 
yozuv 
rivojlanishi 
asosida 
vujudga 
kelgan.Ierogliflarning shakli hozirda ham piktogrammik o‘ziga xoslikka ega. 
Shuning uchun ham iyerogliflarni ko‘rish bilan ma’nosini bilish mumkin. 
Iyeroglif shakli asosida tushuntirish, asosan sodda iyerogliflar misolida 
bo‘ladi. 
“
山、日、大、人
” iyerogliflarini tushuntirishda, ularni yozib oldiga 
rasmni chizish orqali ma’nosini tushuntirib bera olamiz. 
 

---

97 
Kelib chiqishi asosida tushuntirish.
Iyerogliflar rivolanishi va kelib 
chiqishi asosida tushuntiriladi. Misol uchun, “
册
” iyeroglifini 
tushuntirayotganda o‘qituvchi qadimda odamlar bambukga yozganlar, keyin 
esa arqoncha bilan bog‘lab kitob shaklida keltirganlar. Iyeroglif shakli 
shunday rivojlangandeb izoh beriladi: 
Keyinchalik u kitoblar uchun hisob so‘z sifatida foydalanilgan. 
Tuzilishi jihatdan ma’noni tushuntirish.
Iyerogliflarni tashkil etuvchi 
turli kalitlarning ma’nosi orqali iyeroglifni tushuntirish.Iyerogliflardagi ba’zi 
ideogramma yoki piktogrammalarni bir necha kalitlarni bog‘lagan holda 
tushuntirish mumkin bo‘ladi.