O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Guruhning maqsadi 
– bu shaxsiy maqsadlarning bir-biriga mos 
kelishi va o‘zaro harakatlar induktoridir. 
Guruh samaradorligi 
– bu guruhning umumiy maqsadlarini 
amalga oshirish darajasidir. 
Guruh samaradorligining asosiy omillari 
– bular guruh hajmi 
tarkibi; ma’lumotlar topshirig‘i, tashqi muhit, rahbarlik uslubi, 
jarayonlar va tadbirlar, o‘zaro ta’sir usullari, sabab, maqsadni amalga 
oshirish, guruhning qiziqishidir. 

---

347 
Daromad 
– iqtisodiy subyekt o‘z faoliyati natijasiga ko‘ra 
oladigan moddiy tushum. Egalik nuqtai nazaridan aholi, korxona 
(korporativ) va davlat daromadlari farqlanadi. 
Debitor 
(lotincha – “
u qarzdor” 
so‘zidan) – mulk yoki pul qarzi 
bo‘lgan jismoniy yoki yuridik shaxs. Xo‘jalik aloqalarida iqtisodiy 
subyektning boshqalarga (korxonalar, fuqarolarga) to‘lashi lozim 
bo‘lgan qarzlari debitorlik qarzini tashkil etadi. 
Devalvatsiya 
(lotincha – 
“tanazzul qiymat” 
so‘zidan) – milliy pul 
birligi kursining chet el valutalariga nisbatan pasaytirilishi. 
Demonopolizatsiya 
(yunoncha – 
“tanho” 
va lotincha – 
“sotaman” 
so‘zlari birikmasi) – iqtisodiyotdagi monopoliyadan erkin, 
teng huquqli, raqobatga asoslangan faoliyatga qaytish. 
Demping 
(inglizcha – 
“tashlash” 
so‘zidan) – tovarlarni tashqi va 
ichki bozorlarda sun’iy arzonlashtirilgan, o‘rtacha chakana narxlardan, 
ba’zan tannarxdan past narxlarda sotish, tashqi bozorni egallash uchun 
raqobat kurashi vositalaridan biri. 
Departament 
(fransuzcha so‘zidan) O‘zbekiston Respublikasida 
idora, ular bo‘linmalarining atalishi. 
Diversifikatsiya 
(lotincha – “
o‘zgarish”, “xilma-xil taraqqiyot” 
so‘zidan) – korxona faoliyati sohalari va ishlab chiqarilgan 
mahsulotlar turining yuqori samaralikka erishish maqsadida kengay-
tirilishi, yangilanib turilishi. 
Dividend 
(lotincha – 
“taqsimlanadigan narsa” 
so‘zlaridan) – 
aksiyadorlar jamiyati foydasidan aksiya egasiga har yili beriladigan va 
uning daromadiga aylangan qismi. 
Diler 
(inglizcha – 
“savdogar” 
so‘zidan) – birja operatsiyalari 
o‘tkazadigan, yoki ulgurji mahsulotni o‘z foydasiga chakana yo‘l bilan 
sotuvchi jismoniy yoki yuridik shaxs.