O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Barter 
(inglizcha – 
“tovar ayirboshlash” 
so‘zidan) – pul 
vositalari ishtirokisiz, bevosita tovar ayirboshlash. 
Biznes 
(inglizcha so‘zidan) – daromad keltiradigan yoki boshqa 
naf beradigan xo‘jalik faoliyati, kasb-kor, mashg‘ulot. 
Birlamchi jamoalar 
– bular bo‘limlar, xizmatlar, uchastkalar, 
brigadalar, jamoalar bo‘lib, ular xodimlarni ayrim texnologiya jarayoni 

---

345 
asosida birlashtirib, bu jarayonni amalga oshirish bilan xodimlar 
bevosita munosabatlarga kirishadilar. 
Birja 
(nemischa – 
“hamyon” 
so‘zidan) – bozorni uyushtirishning 
tashkiliy shakli. Tovar, fond, valuta, mehnat birjalari farqlanadi. 
Bozor infratuzilmasi 
– bozorda tovarlar va xizmatlarning erkin 
xarakatini ta’minlaydigan muassasalar, tashkilotlar majmui. 
Bonus 
(lotincha – 
“yaxshi”, “marhamatli” 
so‘zlaridan) – 
odatdagi to‘lanadigan ish haqqiga qo‘shimcha mukofot puli. 
Boshqarish 
– xo‘jalik obyektining iqtisodiy tizimi holatini 
tartibga solish va yo‘naltirish. 
Boshqarma 
– tarmoq yoki xo‘jalik sohasida markaziy yoki o‘rta 
bo‘g‘indagi boshqaruv idorasi (masalan, Davlat mulk qo‘mitasining 
viloyat, shahar boshqarmasi). 
Boshqaruv mehnati 
– bu boshqaruv vazifasini bajarish 
sohasidagi mehnat faoliyati bo‘lib, uning asosiy vazifasi mehnat 
jamoasining o‘z oldida turgan vazifalarni hal qilishga doir aniq 
maqsadga qaratilgan va muvofiqlashtirilgan faoliyatini ta’minlashdir. 
Boshqaruv mehnatining obyekti 
– bu mehnatni sarflash sohasi, 
ya’ni korxona, tashkilot, tarkibiy bo‘linmasidir. 
Boshqaruv xodimlari 
– taqsimlovchi funksiyalarni bajaruvchi 
xodimlarga rahbarlik qiluvchi, zarur qarorlarni ishlab chiquvchi va 
qabul qiluvchi, korxona, tashkilot va muassasalar faoliyati jarayon-
larini rejalashtiruvchi, nazorat qiluvchi va tartibga soluvchi ishchilar. 
Boshqaruv xodimlari korxona, tashkilot va muassasaning oldiga 
qo‘yilgan maqsadlar va vazifalariga erishish uchun zarur tashkiliy-
texnik sharoitlarni hamda belgilangan funksiyalar va ishlab chiqarish 
dasturlarini bajarilishini ta’minlaydi.