O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

11.13-rasm. Ishchilarni xizmat vazifasida o‘stirishni 
rejalashtirish 

---

297 
Bugungi kunda xizmat vazifasi va lavozimda o‘stirishning eng 
ko‘p tarqalgan to‘rt turi: 
“Tramplin”, “Narvon”, “Chorraha” va 
“Ilon” turlari mavjuddir.
Rahbarning ishdan bo‘shatilgandan so‘ng ko‘p yillik tajribasidan 
mutlaqo foydalanmaslik “Tramplin” usulining eng muhim kamchiligi 
hisoblanadi. 
“Chorraha” usuli rahbarning egallab turgan lavozimdagi faoliyati 
ishlab chiqarish manfaatlariga mos kelmay qolganligi va undan 
kelgusida qaysi sifatda foydalanishi to‘g‘risida qaror qabul qilish talab 
etilishi bilan bog‘liq amaliy vaziyatni aks ettiradi. 
Ushbu usul “zinapoya” ko‘rinishlaridan biri hisoblanib, undan 
vaziyatga qarab foydalanish tavsiya qilinadi. 
“Ilon” usuli turli lavozimlarda ishlashni nazarda tutadi. Bu rahbarga 
har taraflama amaliy tajriba orttirish, uning salohiyatini hamda muayyan 
ishlab chiqarish faoliyatiga moyilligini aniqlash imkonini beradi. 
Karyerani rejalashtirishda har bir xodimning qadriyatlari tizimi, 
manfaatlari, mehnat va shaxsiy tajribasini hisobga olish talab etiladi. Shu 
bilan bir qatorda, lavozimda o‘stirishning u yoki bu usulini 
takomillashtirishda korxonada tarkib topgan tashkiliy tizimlar, ijtimoiy 
1 
3 
4 
2 
11.15-rasm. Karyeraning “Chorraha” usuli
Usta
Uchastka 
boshlig‘i 
Sex boshlig‘i
Direktor 
o‘rinbosari 
Direktor 
11.14-rasm. Karyeraning “Tramplin” usuli 
Nafaqaxo‘r

---

298 
va ma’naviy qadriyatlar, ma’naviy-axloqiy me’yorlarning ahamiyatini 
nazarda tutish kerak bo‘ladi. 
Uchinchi 
daraja 
(birlashma 
aksiyadorlik 
jamiyati) 
Bosh 
direktorning 
ishlab 
chiqarish 
bo‘yicha 
o‘rinbosarlari
Bosh 
direktorning 
personal 
bo‘yicha 
o‘rinbosarlari