O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

4 
 
Zamonaviy strategik 
rejalashtirish 
Vaziyatni chuqur tahlil 
etsih va raqobatni 
baholash 
Strategik muqobillarni 
baholash 
Resurslarni dinamik 
taqsimlash 
3 
 
Klassik strategik 
rejalashtirish 
Ko‘p yillik budjet 
Bozorda muayyan tovar 
taqchilligini tahlil etish 
Resurslarni strategik 
taqsimlash 
2 
 
Uzoq muddatli 
rejalashtirish 
Yillik budjet 
Funksiyaning mohiyati 
1 
 
Moliyaviy 
rejalashtirish 
4.8-rasm.
Strategik rejalashtirish taraqqiyoti bosqichlari 

---

97 
Zamonaviy strategik rejalashtirish 
muntazam asosda biznesni va 
uni rejalashtirish imkoniyatlarini o‘rganishdir (4.8-rasm). Bunda 
birinchi o‘ringa yangi axborot texnologiyalari va moliya resurslari 
yordamida boshqariladigan alohida yshlab chiqarishning texnik 
vositalariga asoslangan yo‘llarni izlab topish chiqmoqda.Mavjud 
vaziyatni baholash va strategik muammolarga aniqlik kiritish 
zamonaviy strategik rejalashtirishda birinchi qadam hisoblanadi. Bu 
bosqichda quyidagi savollarga javob topish kerak: 
–
bozordagi o‘zgarishlar qanday namoyon bo‘lmoqda? 
–
korxonaning kuchli va ojiz tomonlari (umuman korxona, uning 
ishchanlik faolligi, foyda, bo‘limlar, guruxdar, sarmoya, mashina-
uskunalar va ishlab chiqarishning boshqa vositalari) nimada? 
–
ishlab chiqarishni kengaytirish (korxona sotib olish, yangilarini 
ta’sis etish, mavjud ishchanlik faoliyatini intensifikatsiyalash) imko-
niyatlari mavjudmi? 
–
bozor bugungi kunda qanday va kelajakda u qanaqa ko‘rinishda 
bo‘ladi? 
Va nihoyat uchinchi qadam “ishni qanday amalga oshirish kerak?” 
degan savolga javob topishdir. Bu ko‘p jihatdan tadbirkorlik konsep-
siyasiga bog‘liqdir. 
Ushbu konsepsiyaning asosiy 
mezonlari 
quyidagidan iborat: 
–
soha turlari (mahsulotlar, bozorlar, texnologiyalar); 
–
mamlakat ichkarisidagi va chet ellardagi maqsadli guruhlar 
(mijozlar, mol yetkazib beruvchilar, hokimiyat, birlashmalar va 
boshqalar); 
–
iqtisodiy maqsadlar (pul tushumi, aylanmadagi daromad, 
umumiy sarmoyadan daromad va boshqalar); 
–
madaniyat ko‘lamlari va jamoat majburiyatlari; 
–
assortiment siyosati (taklif ko‘lami va chuqurligi); 
–
narxlar va sifat sohasidagi siyosat; 
–
kommunikatsiya siyosati (jamoatchilik bilan ishlash, reklama, 
mahsulot sotishni rag‘batlantirish); 
–
mahsulot sotish sohasidagi siyosat; 
–
mahsulot sotib olishdagi siyosat. 

---

98