O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

ekspert baholashi 
orqali amalga oshiriladi. Ana shu 
Shaxsiy-psixologik 
sifatlar darajasi 
Bilimlar, ko‘nikmalar 
mahorat 
Attestatsiya komissiyasi 
baholari va xulosalari 
Amaliy va shaxsiy 
sifatlarni baholash 
(psixodiagnostika) 
Kasbiy tayyorgarlik 
darajasini baholash 
Obyektiv – subyektiv 
ko‘rsatkichlar 
Obyektiv 
ko‘rsatkichlar 
Xodimlarni 
kompleks baholash 
Faoliyat samaradorligini 
baholash 
Bo‘ysunuvchi xodimlar 
bahosi 
Subyektiv ko‘rsatkichlar 
Natijalar, sifat, ijro 
muddatlari 
Bevosita rahbar bahosi 
Hamkasblar bahosi 
Korxona rahbari bahosi 
10.1-rasm. Personalni kompleks baholash tarkibi 

---

240 
holda eng avvalo ekspert sifatida mazkur sohaning g‘oyat malakali va 
tajribali mutaxassislari tanlanishi muhimdir. 
Ekspert baholashni amalga oshirishda shaxsiy va guruhiy usuldan 
foydalanish mumkin. 
Shaxsiy usulda 
har bir ekspert bahosini, o‘z nomini oshkor 
qilmay qo‘yadi, so‘ng barcha ekspertlarning shaxsiy nomlari e’lon 
qilinmagan holda baholari qo‘shilib, umumiy ekspert bahosi 
chiqariladi. Bu usul keng tarqalgan va juda samarali hisoblanadi. 
Guruhiy usul 
ekspertlarning birgalikda ish olib borishiga va 
ekspert bahosi butun guruh tomonidan qo‘yilishiga asoslangan. Bunda 
har bir ekspert boshqa ekspertlar bahosi bilan tanishtiriladi so‘ng bu 
ekspert guruhdagi boshqa ekspertlar bahosiga asoslangan holda o‘z 
bahosini qo‘yadi. Tabiiyki, bu holda baho qo‘ygan ekspert nomini sir 
saqlash imkoni bo‘lmaydi. 
Baholash 
anketa 
vositasi orqali amalga oshiriladi. Anketa maxsus 
ishlab chiqilgan savolnomadan iborat bo‘lib, u yoki bu mutaxassis, 
rahbar ega bo‘lishi lozim bo‘lgan sifatlarni aniqpashga mo‘ljallangan. 
Bu sifatlar mutaxassis faoliyati, rahbar egallab turgan lavozimga oid 
masalalarni qamrab oladi. 
Ekspert komissiyasi faoliyati baholanadigan xodim ish natijalarini 
o‘rganib chiqqanidan so‘ng, anketaga kiritiladigan savollarni hamda 
javoblarni baholash mezonlarini tasdiqlaydi. Masalan, anketaga 
baholanadigan 10 ta sifat kiritilgan bo‘lsa va har bir sifat 10 balli 
tizimda baholansa, bu quyidagicha ko‘rinishda bo‘lishi mumkin: 
1.
Betakror ish usullarini izlab topish va ularni ishlab chiqarishga 
joriy etish qobiliyati – 10 ball. 
2.
Jamoada qulay ma’naviy-psixologik muhit yarata olishi – 9 
ball. 
3.
Vaziyatni tezkorlik bilan baholay olish va muvaffaqiyatli qaror 
qabul qilish qobiliyati – 8 ball. 
4.
Kasbiy o‘sish va malaka oshirishga intilishi – 7 ball. 
5.
Intizomliligi – 6 ball. 
6.
Tashabbuskorligi – 5 ball. 
7.
Xodimlar bilan o‘zaro munosabatlari – 4 ball. 
8.
Ishga qiziqishi – 3 ball. 
9.
O‘zaro do‘stona munosabatlar o‘rnatishga moyilligi – 2 ball. 
10.
Turdosh ixtisosliklarni egallashga qiziqishi – 1 ball. 

---

241 
Baholanayotgan sifatlar muhimligiga qarab joylashtiriladi. 
Baholar ham ana shu sifatlar joylashishiga qarab qo‘yiladi. Bunda 
birinchi baho