Литература
1.
Комарова Л.Ф. Использование воды на предприятиях и очистка сточных вод в
различных отраслях промышленности/ Учебное пособие / Л. Ф. Комарова, М. А. Полетаева. –
Барнаул: Изд-во АлтГТУ, 2010. – 174 с.
2.
Саркисов Ю.С., Лашкивский Б.П., Горленко Н.П. и др. Комбинированный способ
очистки и обеззараживания сточных вод// Вестник ТГАСУ №3, 2007. – C.220-225.
8
QURUQ USULDA PEROKSID BIRIKMLAR OLISHDA ARALASHTIRGICHNING
INTENSIV KONSTRUKSIYASI
Abdurahmonov O. R, Abdullaev F. R, Ibodullayev M. X.
Toshkent kimyo-texnologiya instituti Shahrisabz filiali
Aralashtirish jarayoni qayta ishlangan massalarni isitish yoki sovutishni kuchaytirish, massa
almashinuvini (eritish va boshqalar) kuchaytirish uchun ishlatiladi. Aralashtirish usullari
aralashtirilayotgan materiallarning birikish holati va aralashtirish maqsadi bilan belgilanadi.
Aralashtirish jarayonini tavsiflovchi asosiy ko‘rsatkichlar aralashtirishning intensivligi va
samaradorligi, shuningdek, jarayon uchun energiya sarfidir. Har qanday mahsulotni olish uchun
komponentlarni aralashtirish jarayoni turli sohalarda, masalan, qurilish, oziq-ovqat, kimyo,
metallurgiya va boshqalarda keng qo‘llaniladi. Shu bilan birga, quruq ko‘p komponentli aralashmalar,
suyuq (eritmalar) va xamir (kolloid) aralashmalar olinadi. Aralashtirishning asosiy maqsadi turli
komponentlarning bir xil aralashmasini olish va ularni mikser hajmi bo‘yicha bir xil taqsimlashdir.
Aralashtirish jarayoni quyidagilarga bog‘liq asosiy talablar: xomashyoni o‘zaro bir xil taqsimlash;
aralashmada bo‘laklar va bo‘shliqlar paydo bo‘lishining oldini olish. Aralashtirish jarayonining sifati
ko‘plab omillarga bog‘liq. Aralashmaning sifatiga uchta guruh omillari eng katta ta’sir ko‘rsatadi:
bular aralashmaning tarkibiy qismlarining parametrlari, mikserning parametrlari va aralashtirish
jarayonining parametrlari. Aralashmaga barcha ta’sirlarning natijasi komponentlar orasidagi
nisbatning o‘zgarishi bo‘lib, konsentratsiyalarning hajmdagi taqsimlanishi (aralashmaning bir xilligi)
jarayonning alohida momentlari uchun u yoki bu qiymatni qabul qiluvchi o‘zgaruvchan qiymatdir.
Ma’lum bir ehtimollik darajasi, bundan tashqari, jarayon komponentlarning dastlabki tasodifiy
taqsimlanishidan tartibli taqsimotga o‘tadi. Aralashtirish jarayoni quyidagi asosiy xossalarga
bo‘ysunadi: xomashyoni bir xilda taqsimlash; aralashmada bo‘laklar va bo‘shliqlar paydo
bo‘lishining oldini olish, individual komponentlarning maydalanishini oldini olish zarur.
Quruq usulda peroksid birikmalar olishda ikki xil faza qatnashadi, quruq va suyuq faza bu
fazalar bir-biri bilan aralashdi va shu bilan birgalikda aralshtrish jarayonida aralashtirgich 15
℃
ga
sovtilib turish kerak jarayondan kerakli konsentratsiya olish uchun. Aralashtirgichning intensiv
konstruksiyasi aralashtruvchi barabanga maxsus aralashtruchi parraklar quyiladi. Bu parraklar
aralashmani bir xil doimiy aralashib turushini ta’minlaydi. Arlashtrigichda olib boriladiga jarayon
ikki xil faza tuqnashivni to‘la taminlaydi va tuqnashuv yuzasini oshirib beradi. Quruq usulda peroksid
birikmalar olishda ikki xil faza tuqnashuvi aralashtirgich ichida doimiy sovitib turiladi. Doimiy
sovitib turishni ta’minlash uchun aralashtirgich konistruksiyasiga sovtib turuvchi qobiq yordamida
amalga oshadi. Qobiq uni 15
℃
da doimiy ushlab turadi. Aralashtirgichda olib boriladiga jarayon
massa va issiqlik almashnish jarayoni intensiv amalga oshdi va bu bizga yuqori konsentratsiyasli
birikmalarni olishda yordam beradi. Sovitilib turuvchi quruq modda yuqoridan suyuq modda seplib
turiladi bu yana bir muncha reaksiyani sovitib turishga yordam berdi va suyuq moddani soviq holda
sepish undan ham samaraliroqdir. Aralashtirgichni sovtishda biz sovuq gaz prapan gazidan
foydalanamiz va bu prapan gazi qobiq ichida trubalarda harakat qiladi. Quruq usulda peroksid
birikmalar olishda quruq modda suyuq modda bilan aralashib avval qorishma tayyor bo‘ladi va keyin
sovuqlik ta’sirida kiristallanadi. Bu kiristallanish modda tayyor mahsulot hisoblanadi.
9
Do'stlaringiz bilan baham: |