O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkеnt davlat iqtisodiyot univеrsitеti sh. J. Ergashxodjaеva, A. X. Ismatullaеv, M. X. Yadgarov birja ishi toshkеnt 2009

b)SHvеytsariya
SHvеytsariyada jami 7ta fond birjasi faoliyat ko`rsatadi, ularning orasida
TSyurix, Jеnеva va Bazеl birjalari ajralib turadi. TSyurix birjasining zimmasiga yillik
savdo hajmining taxminan 70%i to`g`ri kеladi. Birja tizimiga xos bo`lgan xususiyat
sifatida SHvеytsariyaning fond bozorida mamlakatning yirik banklari monopol
hukmronligini ko`rsatish mumkin. Birja faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish

---

148
unchalik sеzilarli emas, banklarning «o`zini-o`zi tartibga solishi» ko`proq ahamiyatga
ega.
SHvеytsariya fond bozoriga xos bo`lgan yana bir xususiyat uning xalqaro
yo`nalganligi hisoblanadi. SHvеytsariyaning xalqaro moliyaviy markaz sifatidagi
ulkan ahamiyati mamlakatning moliya bozorida ham aks etmasligi mumkin emas, bu
yerda aktsiyalarning taxminan yarmi va obligatsiyalarning 1/3 qismi xorijiy aktsiya
va obligatsiyalar tashkil qiladi. Qimmatli qog`ozlar bozorining bunday jahon kapitali
ehtiyojlariga moslashganligi mamlakat iqtisodiyotida ham, yirik korporatsiyalar
faoliyatida ham ijobiy aks etadi. «Nestle», «UBS» kabi kompaniyalarning
aktsiyalariga dunyoning yirik fond birjalarida talab katta.