O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti kafedrasi

3. Pul oqimlari kirimi va chiqimi
Пул оқими тўғрисидаги ҳисоботда жорий инвестиция ва молиявий фаолият бўйича пул маблағларини кирими ва чиқими ифодаланган. Жорий фаолият - хўжалик жараёнларини корхонанинг пул маблағларига, фойда миқдорига таъсирини ифодалайди. Бу бўлимга қуйидагилар киради:

• 
  Жўнатилган товарлар ва кўрсатилган хизматлар учун келиб тушган пул маблағлари;
  
• 
  Мол етказиб берувчи ва пудратчиларга тўланган пул маблағлари;
  
• 
  Тўланган ва олинган фоизлар киради.
  

Булардан ташқари корхона ходимлари ва улар номидан тўланган иш ҳақи ва бошқа тўловлар (солиқлар, ходимлар кредитидан фоизлари) ҳам киради. Бу категорияга бюджетга тўланадиган ҳар хил тўловлар ҳам киради. Олинган ва тўланган фоизларни ҳисоби 95-96 «Молиявий фаолиятдан олинган даромадлар», «Молиявий фаолият бўйича харажатлар» счдларида ҳисобга олинади.
Корхоналарда пул маблағларини ҳаракати асосан корхона хўжалик фаолиятида содир бўлади. Хўжалик фаолиятидан пул маблағларини ҳаракатини таҳлил қилиб чиқишимиз учун қуйидаги жадвал маълумотларини ўрганишимиз лозим бўлади (42-жадвал).
Маълумотларга кўра, корхонанинг хўжалик фаолиятидан пул маблағларнинг соф кирими 41422 минг сўмни ташкил қилган. Корхонада жами кирим 392220 минг сўмни ташкил қилиб, унинг 98,2 фоизи ҳаридорлардан келиб тушган пул маблағлари ҳисобига, қолган 1,8 фоизи эса бошқа пулли тўловлар ва тушумлар ҳисобига тўғри келган. Корхонанинг хўжалик фаолиятидаги жами сарфлар 350798 минг сўмни ташкил қилиб, унинг 81,9 фоизи мол етказиб берувчиларга тўланган пул маблағлари, 15,8 фоизи ходимларга тўланган пул маблағлари ҳисобига,қолган 2,3 фоизи бошқа пулли тўловлар ва тушумлар учун сарф қилинган. Корхонада хўжалик фаолиятидаги
соф кирим натижаси 41422 минг сўмни ташкил қилган. Бу кўрсаткич умумий тушумнинг (41422 х 100)/ 392220=10,56 % ни ташкил қилган.
42-Жадвал
Хўжалик фаолиятида пул маблағлари ҳаракатини таҳлили