O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

J + S = I + D
x
, 
Bu yerda: J – jamg’armalar; 
S – soliqlar; 
I – investitsiyalar;
D
x
– davlat xarajatlari. 
Shunday qilib, J.M.Keyns ishlab chiqarishning monopollashuvi sharoitida 
iqtisodiyotni tartibga solishga yo’naltirilgan va printsial jihatdan yangi bo’lgan 
moliya nazariyasini ishlab chiqqan. 1970-yillarga qadar sanoati taraqqiy etgan 
ko’pgina mamlakatlar moliyaviy siyosatining asosini tartibga solish keynscha 
nazariyaning boshlang’ich holatlari (nuqtalari) tashkil etdi. 

---

322 
Neokeynschilar nazariyalari
. J.M.Keynsning izdoshlari o’tgan asrning 50-
60-yillarida uning nazariyasiga dinamik elementni joriy etdilarki, bu narsa ularga 
iqtisodiy o’sish nazariyasi
ni yaratishga imkon berdi. Bu nazariyada ko’pgina 
mamlakatlarning iqtisodchilari (AQShdan – A.Xansen, S.Xarris; Buyu 
Britaniyadan – R.Xarrod, A.Ilersik, A.Pikok; Frantsiyadan – F.Perru; 
Germaniyadan – F.Neymark va boshqalar) tomonidan ishlab chiqilgan moliyaviy 
kontseptsiya muhim o’rinni egallaydi. Ular 
fiskal antitsiklik nazariya
ning 
yaratilishini nihoyasiga etkazdilar. Bu nazariyaning mohiyati balanslashtirilgan 
iqtisodiy taraqqiyot maqsadlari uchun davlat daromadlari va xarajatlaridagi 
o’zgarishlarga borib taqaladi. 
Neokeynschilar samarali talabga erishishning usuli sifatida “
defitsitli 
moliyalashtirish
” g’oyasini himoya qildilar. Ular davlat qarzlarining o’sishini 
inobatga olmagan (davlat qarzlarini o’sishi bilan hisoblashmagan) holda davlat 
katta xarajatlarining zarurligini isbotlab berdilar. Biroq xronik xarakter kasb etgan 
katta miqdordagi byudjet defitsitlari iqtisodchi-olimlarning ma’lum bir guruhini, 
shu jumladan Stokgolm maktabi vakillarini (E.Lindal, G.Myurdal va boshqalar), 
byudjetga oid muammoni yangicha hal etishga majbur etdi. Bu maktab vakillari 
“