O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

TASHXIS

Raxitni tajribali shifokor shunchaki ko’rik otkazib qo’ya olishi mumkin, lekin tashxisni tasdiqlash uchun Sulkovcih bo’yicha siydik tahlili o’tkazilishi kerak. Bu ertalab ovqatlanishdan oldin chaqaloqdan olingan siydikda kaltsiy uchun sifat tahlilidir. Tahlilni o’tkazish uchun tayyorgarlik ko’rish kerak (siydik to’plagich olish kerak, ovqatlanishda ba’zi cheklovlar qo’yish va hokazo).


O’g’ir hollarda, shifokorlarga kalsiy-fosfor almashinuvining buzilganligi va suyak to’qimalarining shikastlanish darajasini aniqlash kerak bo’lganda, bemorlar yanada kengroq tahlillardan o’tishadi:

• 
  Qonni elektrolitlarga tahlil qilish (kaltsiy va fosfor), ishqoriy fosfataza faolligi (suyak to’qimasi shikastlanishi ko’rsatkich) va vitamin D ning metabolitlari tahlili;
  
• 
  Kunlik siydikda kaltsiy va fosforni aniqlash;
  
• 
  Bilak suyaklarini ultratovush tekshiruvi.
  
• 
  Rentgenografiya (oxirgi paytlarda kam qo’llaniladi).
  

• 
  
  

RAXITNI DAVOLASH

Bolalardagi raxitni davolashda kompleks — maxsus va maxsus bo’lmagan usullardan foyalanib (kasallikning sababini hisobga olgan holda) olib borilishi kerak.
No-maxsus usullari — bu ham to’g’ri ovqatlanish, ham bola kunining to’g’ri tartibi, ham turli umummustahkamlovchi muolajalar (massaj, gimnastika, o’simlik va tuzli vannalar va hokazo).
Maxsus usullari — vitamin D, kaltsiy va fosfor preparatlarni buyurish, teriga sun’iy ultrabinafsha nurlarini ta’sir qildirish.

OZIQLANISH VA KUN TARTIBI

Raxitli bolalarni ovqatlanishini tanani zarur moddalar bilan ta’minlashga qaratilgan bo’lishi kerak. Bir yoshacha bo’lgan bolalar uchun eng yaxshi ozuqa — bu ona sutidir. Agar chaqaloqni emizish imkoni bo’lmasa, siz moslashtirilgan sut aralashmasidan foydalanishingiz mumkin, sigir va echki suti buning uchun mos kelmaydi.
Bundan tashqari qo’shimcha oziqlantirishni o’z vaqtida joriy etish ham muhim ahamiyatga ega, bola organizmining foydali moddalarga talabi o’sib boraveradi, ona sutida esa aksincha, oyma-oy foydali moddalar miqdori kamayadi. Shuning uchun pediatrlar bolani 6 oylikdan so’ng faqat emizish bilan oziqlantirishni tavsiya etmaydi.
Raxit bo’lgan bola uchun birinchi qo’shimcha oziqni 4 oyligidan boshlab joriy qilish mumkin va u sabzavotlar bo’tqasi bo’lsa yanada yaxshiroq bo’ladi. Keyinchalik tabiiy vitamin D manbalari — o’simlik yog’i, tuxum sarig’i va 7-8 oylikdaan boshlab — baliq va go’sht kiritish mumkin. Bundan tashqari, kasal bolaga meva pyuresi va sharbatlar, shuningdek tvorog va sut mahsulotlari ham kerak bo’ladi. Lekin bo’tqalardan, ayniqsa, manna bo’tqasini cheklash maqsadga muvofiq bo’ladi.
Kun tartibiga keladigan bo’lsak, har kuni bolani kamida 2 soat ko’chada bo’lishini tashkil qilish kerak. Bolani to’g’ridan-to’g’ri quyosh nurlari ostida ushlab turishning hojati yo’q (bu hatto zararli), daraxtlarning yashil barglari orqali o’tadigan yorug’lik ham yetarli bo’ladi.
Bundan tashqari, chaqaloq gimnastikasi bilan mashg’ul bo’lishingiz, massajga olib borishingiz (yoki mutaxassis maslahatiga ko’ra o’zingiz qilishingiz) kerak. Shuningdek, raxit bilan og’rigan bolalarga tuzli, ignabargli vannalar (qaysi biri tanlanishi shifokor aytadi) ko’rsatiladi. Bunday usullardan so’ng bola yaxshi oziqlanadi va uxlaydi.