O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

Ma‟lumotni ochib berish yuzasidan talablar 
Baholash hisobotlari yanglish ma‘lumot bermasligi kerak. 
Umuman olganda MBMS №5 ga muvofiq o‗tkazilgan baholashlar uchun 
tayyorlangan bunday hisobotlar MBMS №2 da bayon etilgan hisobotga 
qo‗yiladigan talablarga mos bo‗lishi lozim. Xususan, ular MBMS №5 da 
beriladigan bozor qiymatining ta‘rifiga havolani, hamda mulk o‗zining 
foydaliligi yoki eng samarali foydalanishi nuqtayi nazaridan qanday 
baholanganligiga havolani o‗z ichiga olishi kerak.
Bunday baholashlar, shuningdek, baholashning muayyan sanasiga 
(qiymatning belgilangan kattaligi qo‗llana oladigan sanasi) tegishli 
bo‗lishi kerak. Bundan tashqari, baholashning maqsadlari va 
funksiyalarini, hamda ishga oid bo‗lgan va baholovchi tomonidan 
olingan natijalar, fikrlar va xulosalarning adekvat va oqilona talqin 
etilishini kafolatlash uchun yaroqli bo‗lgan boshqa mezonlarni 
ko‗rsatish kerak.
Ba‘zi holatlarda qiymatning muqobil ifodalarining konsepsiyasi, 
qo‗llanishi va foydalanilishining muvofiq kelishi mumkin, lekin 
baholovchi, agar qiymatning bunday muqobil ifodalari aniqlangan va 
hisobotda aks ettirilgan bo‗lsa, ularning qonuniy va adekvat bo‗lishini 
hamda bozor qiymatining aks ettirilishi kabi talqin etilishi mumkin 
emasligini kafolatlashi shart.
Ssuda, garov va qarz majburiyatlarini ta‘minlash uchun bozor 
qiymatini baholash hisobotini tuzishda baholovchi quyidagilarga 
majbur:

to‗liq va tushunarli baholash hisobotini, u yanglish ma‘lumot 
bermaydigan qilib taqdim etish; 

hisobotni 
o‗qiydigan va unga tayanadigan shaxslarga, 
Baholovchining fikrlari va xulosalarining asosida yotgan boshlang‗ich 
ma‘lumotlarni, fikr yuritish va tahlil qilishni to‗liq tushunishga imkon 
beradigan yetarli axborot hajmini taqdim etish; 

---

292 

baholash asoslangan barcha farazlar yoki cheklaydigan shartlarni 
ifodalash; 

baholanadigan mulkni aniq identifikatsiyalash va ta‘riflash;

baholanadigan 
mulkdagi 
ulushni 
yoki 
ulushlarni 
identifikatsiyalash; 

baholanadigan 
mulkning 
ta‘rifini berish, baholashning 
maqsadini, baholashning sanasini va hisobotning chiqarilgan sanasini 
ko‗rsatish; 

qiymatni 
baholashning 
ishlatilgan 
bazalariga 
to‗liq va 
umumqamrovli tushuntirish berish, shuningdek, ularning qo‗llanishi 
asoslari va xulosalari; 

baholashning obyektivligi va xolisligini, Baholovchining kasbiy 
hissa kiritishini, MBMS №5 ning qo‗llana olishini tasdiqlaydigan 
imzolangan kasbiy sertifikatni taqdim etish, hamda ishga taalluqli 
bo‗lgan boshqa ma‘lumotni ochib berish.