O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

Rivojlanish bosqichidagi ko„chmas mulk obyektlari.
Daromad keltirmaydigan, rivojlanish uchun saqlanadigan yoki 
ixtisoslashmagan binolar quritish uchun maydonchalar sifatida 
saqlanadigan ko‗chmas mulk obyektlari ularni rivojlantirish va nazorat 
qilish yuzasidan mavjud va ehtimoliy huquqlardan kelib chiqib, 
baholanishi lozim. Rejalashtirish va boshqa jiddiy omillar yuzasidan har 
qanday farazlar oqilona bo‗lishi, hamda baholash sertifikatida yoki 
baholash hisobotida yaqqol ko‗rsatilishi kerak.
Kredit 
bitimining 
bir 
qismi 
bo‗lgan bosqichma-bosqich 
moliyalashtirishning jadvalini kreditor bilan muhokama qilish lozim. 
Rivojlanish sikli mobaynida bozor baholashlari davriy amalga oshirilishi 
kerak.
Rivojlanish obyektlarini baholash uchun mos keladigan usulni 
tanlash hisobotda ko‗rsatilgan baholash sanasidagi ishlarning holatiga, 
va ushbu obyekt uning yakunlanishidan ilgari, avvaldan sotilishi yoki 
ijaraga berilishi mumkin bo‗lgan darajasiga bog‗liq bo‗ladi. Baholovchi 
quyidagilarni alohida puxtalik bilan bajarishi lozim:

rivojlanish yakunlanishi sanasi va baholash sanasi orasidagi vaqt 
farqini hisobga olish. Bu tahlilda, zarur bo‗lganda, diskontlangan 
qiymatning 
hisob-kitoblaridan 
foydalangan 
holda, 
qo‗shimcha 

---

290 
rivojlantirish ehtiyojlarining xarajatlarga va daromadlarga ta‘siri aks 
ettirilishi kerak; 

adekvat holda rivojlanish yakunlanishigacha qolgan davr 
mobaynida kutiladigan bozor vaziyatidagi o‗zgarishlarni ko‗rsatish; 

rivojlanish bilan bog‗liq bo‗lgan xavf-xatarning chegaralarini 
tegishlicha tarzda ko‗rib chiqish va ko‗rsatish; 

rivojlanishga jalb qilingan tomonlarning har qanday ma‘lum 
bo‗lgan o‗zaro munosabatlarini ko‗rib chiqish va ochib berish.