O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

 
Annuitetning kelgusi qiymati 
Davr ichida summa birligining to‗planishi davrlarning berilgan 
soni va foizlar me‘yori bo‗yicha deponentlangan to‗lovlar seriyasining 
qiymati qanday bo‗lishini ko‗rsatadi. 
Agar har yilgi ajratilgan mablag‗lar ma‘lum bo‗lsa, aholi to‗lovlari 
deponentlanganda, 
o‗rnini 
qoplash 
(amortizatsiya) 
fondini 
shakllantirishda mazkur amal keng qo‗llaniladi. 
Davr ichida birlik to‗planishi formulasi:
i
i
FV
n
1
)
1
(



,
bunda: i – foizning davriy miqdori; 
n – davrlar soni; 
FV – davr ichida birlikning to‗planishi. 
O„rnini qoplash fondining omili 
O‗rnini qoplash fondining omili – bu annuitetning kelgusi qiymati 
koeffitsiyentiga teskari amal. U davrlar oxirida summa birligini 
shakllantiradigan, yilliklarning i foizlari ostidagi har bir davr oxirida 
(davrlarning umumiy soni n) deponentlashtirish uchun zarur pul 
summasini ko‗rsatadi: 

---

234 
1
1


FV
i
FV
yoki 
1
)
1
(


n
i
i
,
bu yerda: i – foizning davriy miqdori; 
FV
1
– o‗rnini qoplash fondining omili. 
Murakkab foizning amallari o‗zaro bog‗liq va murakkab foiz 
bo‗yicha to‗plangan summani ifodalovchi (1+i)
n
formulasiga asoslanadi. 
Formula quyidagi savollarga javob berishga yordam beradi: iqtisodiy 
jihatdan nima foydaliroq – ko‗chmas mulkni sotish va pullarni depozitga 
qo‗yishmi?, yoki bu davrda ko‗chmas mulkning bozor qiymati 
yuqoriroq bo‗ladimi? 
O‗rnini qoplash fondi omili, mablag‗lar birligini to‗plash va ularga 
ko‗chmas mulkni sotib olish uchun qanday summani qancha davrlar 
davomida deponentlashtirish lozimligini ko‗rsatadi. 
Annuitet omili xonalar ijarasi yoki garov krediti to‗lovidan 
keladigan pul oqimi qanday bo‗lishi kerakligini ko‗rsatadi. 
Amortizatsiyaga pul qo‗yish omili kreditni to‗lash uchun davriy 
to‗lovlar miqdoridan iborat bo‗lib, shu jumladan, foizlar va asosiy qarz 
to‗lovlarini o‗z ichiga oladi.