O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Chig'anoqdagi elektr hodisalar. Tadqiqotchilar c h ig 'an o q n in g turli qismlaridagi elektr potensiallarini qayd qilishda 5 ta turli fenomenni aniqladilar.
Ulardan ikkitasi-eshituv retseptor hujayrasining membrana potensiali va ndolimfa potensiali-tovush ta‘siriga bog‗liq emas. Elektr hodisalaridan uchtasi - chig‗anoqning mikrofon potensiali, yig‗indi potensiali va eshituv nervining potensiali-tovush ta‘sirida kelib chiqadi.
Eshituv retseptor hujayrasining membrana potensiali, boshqa hujayralar kabi eshituv hujayralari membranasining ichki yuzasi tashqi yuzasiga nisbatan manfiy zaryadidan yuzaga keladi va uning kattaligi 70 mv ga teng. Endolimfa potensiali yoki koxlear potensiali parda kanalga bir elektrodni kiritib, ikkinchi elektrodni yumaloq darchaga yaqinlashtirganda qayd qilinadi. Chig‗anoqqa elektrodni kiritib, uni kuchaytirgich va radio kamayiga ulab, tovush bilan ta‘sir etilsa, radio kamayi tovushni aniq gavdalantiradi. 1930 yilda Uiver va Brey k a sh f etgan bu tajribadan shu narsa anglashiladiki, chig‗anoq tovush tebranishlarini aniq mos keluvchi chastotali elektr tebranishlariga aylantirib, mikrofon kabi ishlaydi. Shu tufayli, bu hodisa chig'anoqning mikrofon effekti deb ataladi. Juda kuchli tovushda va



² Human Anatomy and Physiology. Nega Assefa Alemaya University Yosief Tsige Jimma University In collaboration with the Ethiopia Public Health Training Initiative The Carter Center, the Ethiopia Ministry of Health, and the Ethiopia Ministry of Education 2003 198-205
tebranishlarining chastotasi katta bo‗lganda, elektr tebranishlarining yozuvidagi nol chizig‗ining barqaror o‗zgarishi, ya ni potensiallar farqining o‗zgarishi kuzatiladi, bu hodisa yig'indi potensiali deb ataladi.